The Cave: Plato anno 2019
Operadagen Rotterdam haalt ‘Music Theatre NOW award’-winnende voorstellingen naar Nederland, waaronder het Griekse The Cave. Regisseur en librettist Elli Papakonstantinou zoekt daarin op experimentele manier naar de betekenis van Plato’s grotallegorie.
Wat betekent Plato’s grotallegorie anno 2019? De makers van The Cave hebben er uiteenlopende ideeën bij. We leven in onze eigen Facebook-bubbel, de schaduwen zijn nepnieuws, onze onttrekking aan de realiteit is deleting yourself. We worden – zoals wel te verwachten bij een rebellerende, experimentele voorstelling – bestookt met een keur aan gedachten, teksten, geluiden en beelden.
De makers schijnen van tevoren zo min mogelijk te willen verklappen over hun bevreemdende, eclectische avontuur, maar laten we hier de vrijheid nemen om te beschrijven wat er globaal gebeurt.
Leidend is Plato’s allegorie met gevangenen in een grot, die van de werkelijkheid slechts schaduwen zien. De grot wordt knap op meerdere manieren verbeeld, het meest concreet door een miniatuurgrotje waar een camera in hangt. De beelden zien we, al dan niet bewerkt, op het achterdoek.
Al snel verlaat de camera de grot en gaat op verkenning over het speelvlak, steeds door een ander van de vijf spelers bediend. Helemaal interessant wordt het als de camera (een deel van) het scherm in het vizier heeft, waardoor de beelden ook weer bewerkt worden, en geprojecteerd, en weer bewerkt, etc. Dit levert fantastische effecten op.
Het gebruik van bewerkte live-videobeelden, die in elkaar overlopen en weer vermengd worden met ander filmmateriaal, is dé reden om de voorstelling te gaan zien. Je moet daarbij geen epilepsie hebben. En resistent zijn tegen hard geluid en ultrasoon getril, al direct bij het begin. Ook word je bestookt met politiek getinte beelden en ideeën over sociale media. “Stop ermee en ga leven!” lijkt de voorstelling te willen zeggen.
Wat is het operagehalte van The Cave? Opera is nooit ver weg. Twee van de spelers zijn zo te horen van oorsprong operazangeressen, ook al worden de dames op uiteenlopende manieren ingezet: op een tokkelbord, achter een keyboard, in grote close-up op het achterdoek en met ontblote borsten.
Muzikaal klinken bevreemdende harmonieën en voortdurend hoge uithalen, dan weer trillerig, dan weer schreeuwerig, en ook nog eens versterkt. Net als het ultrasone gebrom haalt het operageluid zijn beoogde effect.
Operadagen Rotterdam brengt tot en met 26 mei tal van voorstellingen. Zie voor meer informatie www.operadagenrotterdam.nl.