Ik kon mijn tranen niet meer tegenhouden: de Bohème van het Opernhaus Zürich was te mooi om met droge ogen aan te zien. José Cura en Barbara Frittoli gaven ultieme vertolkingen van de hoofdrollen en maestro Massimo Zanetti bracht de partituur volledig tot leven.

Mijn laatste tranen bij een Bohème-voorstelling had ik in 2008, toen ik in een Duitse bioscoop de film met Villazón en Netrebko zag. Maar dat waren tranen van de lach! De ondraaglijke overdrijving in de gezichtsuitdrukkingen in de close-ups en de ongewenste kitsch tijdens sommige special effects dwongen me mijn buik vast te houden tijdens de uitzending.

Dit keer heb ik het echter over andere tranen. Van tevoren moet ik opmerken dat ik, net als ongeveer 20 procent van de Europese bevolking, last heb van hooikoorts, zodat ik al VOOR het binnengaan van het Opernhaus Zürich tranen in de ogen had. Maar omdat de tranen toch al daar waren, had ik geen reden om me tegenover de mensen naast me beschaamd te voelen toen ik op bepaalde momenten mijn ontroering niet kon onderdrukken.

Dit was één van de laatste voorstellingen van een productie uit juli 2005, met goede smaak en bijna minimalistische eenvoud geregisseerd door Philippe Sireuil. Alle actie in het eerste, derde en laatste bedrijf speelde zich af op het voorste gedeelte van het toneel. Een simpele ingreep, maar het werkt wonderlijk goed als je de zangers ervoor hebt.

En Zürich hééft zangers. Ik kon me zelfs geen ontroerender en completere vertolking van Rodolfo voorstellen dan die van José Cura op zondagmiddag. De kwaliteit van zijn stem is veel volwassener en baritonaler dan een jaar of tien geleden. Zijn hoogte is misschien niet meer zo verbazingwekkend als het was – gemeten in Hz – maar de manier waarop hij doordringt tot het hart van de rol en gevoelens overbrengt, is fantastisch, soms niet uit te drukken. Ik werd geraakt door zijn simpele woorden na Mimi’s dood. Dit was echt verismo!

Net zo’n intense interpretatie gaf Barbara Frittoli van Mimi. De grote Italiaanse sopraan is net als Mirella Freni in staat technische perfectie te combineren met een lyrisch timbre en dramatische intuïtie, waarbij alles in dienst staat van de muziek. Bij haar geen buitensporige uitspattingen, geen gemakkelijke effecten zoals het ‘snikken’ in noten: enkel de serene soevereiniteit van een zanger met een diepgaand gevoel voor de menselijkheid van Puccini’s muziek – en alle vocale middelen om dat uit te drukken.

De twee hoofdfiguren hadden bovendien iets wat we nooit als vanzelfsprekend kunnen beschouwen: een perfecte uitspraak van de tekst. Dictie is cruciaal in La Bohème.

De jonge sopraan Christiane Kohl (ensemblelid in Zürich) wist dat ook en zong een vocaal ijzersterke Musetta, met een helderheid in de articulatie van de tekst waar ze echt voor geroemd moet worden.

Hetzelfde kon niet gezegd worden van de mannen die Marcello (Gabriel Bermúdez), Schaunard (Cheyne Davidson) en Collini (Andreas Hörl) zongen, hoewel ze allen vocaal absoluut van goede kwaliteit waren. Het maakt voor mij een groot verschil of een zanger goede dictie heeft of niet.

Dirigent Massimo Zanetti gaf met zijn muzikale leiding aan het orkest van het Zürchner operahuis een les in Puccini-interpretatie en ‘hoe breng ik een partituur tot leven’.

Na deze ultieme, spannende Bohème gaat de maestro de volgende première in Zürich voorbereiden: Verdi’s Luisa Miller, opnieuw met Barbara Frittoli in de hoofdrol. Als de twee Milanese musici met dezelfde meesterlijkheid samenwerken, kan ik me voorbereiden op weer een geweldige productie. Meer zakdoekjes en antihistaminicum-pillen dus!

Alessandro Anghinoni is correspondent van Place de l’Opera in Berlijn en Zürich. Hij is vertaler van beroep en schrijft regelmatig over opera. Voorheen voor bladen als Opernwelt, tegenwoordig op zijn blog Operello&Operella.