José Cura en de twee driftkikkers Turridu en Canio: het is een combinatie die zijn weerga niet kent, zo blijkt in een op dvd uitgebrachte productie uit Zürich. De tenor geeft ijzersterke, zeer emotionele vertolkingen van de heftige rollen uit Cavalleria Rusticana en Pagliacci.

Cavalleria Rusticana van Pietro Mascagni (1890) wordt niet vaak opgevoerd zonder dat Pagliacci van Ruggero Leoncavallo (1892) erop volgt. Zo ook bij het Opernhaus Zürich, dat het tweetal verismo-opera’s in 2009 combineerde in een productie. Arthaus Musik heeft de voorstelling uitgebracht op dvd en Blu-Ray.

Eigenlijk is het vreemd dat Mascagni en Leoncavallo samen zo vaak op de tandem worden gezet. Je krijgt zoveel dramatiek en emotie over je heen gestort, het voelt bijna als een overdosis. Zeker als de uitvoering goed is. En dat is die uit Zürich: de voorstellingen hebben beide een grote impact.

Huisregisseur Grischa Asagaroff vertelt de verhalen op directe wijze, zonder veel rompslomp eromheen. Hij weet echter wel veel diepgang te bereiken door slimme ingevingen en een prachtige personenregie, niet alleen van de hoofdrolspelers, maar ook van het koor, dat een uitstekende acteerprestatie levert. Voeg daar José Cura in de mannelijke hoofdrollen aan toe en de beide drama’s kunnen je niet onberoerd laten.

Ik denk dat er momenteel weinig tenoren zijn die zo natuurlijk in een rol passen als Cura in de rollen van Turiddu en Canio. Hij heeft alles wat nodig is om hen tot de verbeelding te laten spreken: temperament, een ruwe, rauwe stem en zeer veel dramatiek in zowel zijn zang als zijn voorkomen.

Als Turiddu raakt hij me al door zijn intense afwisseling van forte en piano, met name bij het afscheid van zijn moeder. En als Canio is hij nog veel meer op dreef. Eigenlijk verkeert hij de gehele opera in een dronken toestand, maar juist dat maakt hem realistisch. Hij is een oppervlakkige, onnadenkende kerel, bij wie echter alle stoppen doorslaan als hij in zijn eer aangetast wordt.

Cura’s zang is niet altijd even verzorgd en gecontroleerd en zijn ‘Vesti la giubba’ vind ik vrij gehaast, maar daar gaat het eigenlijk niet om. Elke noot die hij uitbrengt, is doorleefd. Bovendien acteert hij fantastisch. Aan het einde van Pagliacci heeft hij zijn zang haast niet meer nodig, zijn lichaamstaal is al indringend genoeg.

De twee vrouwelijke hoofdrollen zijn beide bezet door prachtige, volwassen zangeressen. Paoletta Marrocu is één en al lijden als Santuzza. Soms wat over de top, maar wel intens. In de duetten met Cura is ze bovendien erg sterk.

Fiorenza Cedolins is als Nedda bepaald geen lief meisje. Ze is een stevige vrouw, die weet wat ze wil, maar ook een gevoelige kant heeft. Dat verbeeldt Cedolins prachtig in haar uiterst gecontroleerde zang.

Ook de andere rollen in de beide opera’s zijn sterk bezet. Zo is Gabriel Bermúdez een model-Silvio, zowel in zijn look als in zijn vloeiende zang. En Carlo Guelfi valt mij erg op als Tonio. Ik heb al vele dvd’s met hem gezien, maar hier is hij verreweg het beste. Hij legt veel expressie in zijn zang, waardoor hij zijn tekst overduidelijk communiceert.

Een dvd dus voor degene die zich een avondje wil onderdompelen in rauw drama, om letterlijk aan den lijve te ondervinden hoe zieldoorsnijdend opera kan zijn.

Zie voor de details van deze uitgave de website van C&S Entertainment. Zie ook de etalage van nieuwe uitgaven van C Major, Arthaus Musik en TDK op de homepage van Place de l’Opera.