Ik heb van horen zeggen en zeker niet uit eigen ervaring, dat een echte automobielliefhebber wel vol lof over een Bentley spreekt, maar toch echt liever een Rolls-Royce bestuurt. Je kan maar keuzeproblemen hebben, denk ik dan. Toch kreeg ik een vergelijkbaar gevoel bij het concert afgelopen zaterdag in de NTR Zaterdagmatinee van sopraan Lise Davidsen.

Met het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van James Gaffigan zong de Noorse operaster vier stukken, twee van Verdi en twee van Wagner en haar stem is er een van enorme luxe. Groot, prachtig, ondersteund door een gedegen techniek, een Bentley van een stem, zou je kunnen zeggen. Maar tot mijn grote spijt stelde het concert mij enorm teleur.

Los zand

Nog afgezien van het rare programma, dat min of meer chronologisch opgebouwd was rond Duits en Italiaans opera repertoire,  maar toch als los zand aan elkaar hing, was het vooral ook een nogal mager programma voor een sterren optreden. 4 aria´s, in totaal zo´n 30 minuten muziek is zuinig, om het voorzichtig uit te drukken.

Na een opwindend gespeelde Sinfonia van I vespri Siciliani volgde een scène uit Un ballo in Maschera. Beginnend met het recitatieve deel ´Ecco l´orido campo´, gevolgd door de aria´ Ma dall´arido stelo divulsa´ hopen wij Amelia in grote angst, twijfel en liefdesproblemen rond middernacht aan te treffen op het galgenveld. Een scala aan emoties en dynamische en theatrale effecten liggen voor het oprapen. Lise Davidsen zong als een stevige Volvo stationwagen met een enorm grote motor, zonder gas terug te nemen of af en toe even vocaal af te remmen of bij te sturen. Het was hard, groot en recht toe recht aan. Een ongelofelijk mooie grote, zekere stem, maar Amelia in Un Ballo in Maschera klonk nergens door.

Indrukwekkend

Na orkestrale (of ballet-)muziek uit Macbeth, zong Lise Davidsen de grote aria van Elisabetta uit Don Carlo, ´ Tu che le vanità…´ Hierin liet ze horen  wel degelijk over prachtige pianotonen te beschikken en nuances in de enorm mooi lang uitgesponnen frases kan aanbrengen. Haar adembeheersing is voorbeeldig, maar wederom hoorde ik nergens de koninklijke en tegelijk ook kwetsbare Elisabetta van Verdi. Ik hoorde Lise Davidsen. De stem blijft indrukwekkend, maar ontroerde mij geen moment.

Na de pauze gingen we naar de Duitse helft van het concert met de Ouverture van Der Freischütz, stevig maar goed en mooi gespeeld door het RFO. Lise Davidsen was duidelijk meer thuis in de Duitse lyriek van Von Weber in de aria van Agathe. ´Wie nahte mir die Schlummer…Leise. Leise´ waren ingeleefder, beter verstaanbaar, maar wederom niet echt ontroerend.

Onbegrijpelijk

Wie het idee had om hierna de Karfreitagszauber uit Parsifal te plaatsen weet ik niet, maar begrijpen doe ik die keuze evenmin, want hierop aansluitend zong Lise Davidsen, zeker niet chronologisch en zonder het gebruikelijke voorspel, ´Dich teure Halle´uit Tannhäuser, een aria die haar op zich perfect ligt en die ze dan ook indrukwekkend zong.  Maar waarom geen Lohengrin voorspel met Elsa´s Droomvertelling of Der Fliegende Holländer en de aria van Senta of een andere, wel logische Wagner keuze voor orkest en sopraan?

Het werd echter nog vreemder toen het orkest, nadat de sopraan haar bloemen gekregen had en de Grote Zaal van het Concertgebouw verlaten had, de Ouverture tot Die Meistersinger von Nürnberg speelde; weer aan de nogal harde en niet subtiele kant, qua opbouw en ontwikkeling wat grof, maar technisch goed gespeeld. James Gaffigan, een goede en bevlogen dirigent, had zich mogelijk de hele middag wat mee laten slepen door de grootte van de stem van Lise Davidsen en zijn orkestrale decibellen daar, ook als ze niet zong, op afgestemd.  Alles een trapje minder, was nog steeds ruim voldoende geweest.

En toen, om het op zijn minst toch al curieuze concert vrij  bizar af te sluiten, kwam Lise Davidsen terug voor een toegift. Dat werd geen Verdi, geen von Weber of Wagner, maar Puccini. ´Vissi d´arte´ uit Tosca is een diva-aria, en zo zong Davidsen de aria ook. Als een vehikel voor een operaster, maar niet als het theatrale gebed van een zangeres die de wanhoop nabij is. Maar eerlijk is eerlijk, haar stem vulde wederom moeiteloos de zaal met mooie klanken. De Bentley gonsde vol pk´s en met glimmend plaatwerk, maar een Rolls-Royce met een subtiel handgemaakt notenhouten dashboard werd het niet! Voor mij volstaat overigens een leuke Fiat 500 ook!

Unieke stem in unieke concertserie

Lise Davidsen heeft een stem die je niet vaak zult horen en ze is nog jong, dus wie weet komt er in de nabije toekomst een ander inzicht bij zodat we een complete artieste zullen  gaan horen en dan ook liefst in een rol in een zelden uitgevoerde opera. Dat is waar de Zaterdag Matinee bekend om is en wat deze serie al  zo lang uniek maakt in de wereld. Een Sterrenconcert met vier bij elkaar geraapte aria´s hoort daar eigenlijk niet in thuis, hoe bijzonder de soliste ook moge zijn.

Verder lezen, luisteren en kijken.

Het concert van Lise Davidsen is in zijn geheel terug te luisteren op NTR Radio 4

In 2019 sprak Lennaert van Anken zijn bedenkingen uit bij de eerste Cd van Lise Davidsen.

Jordi Kooiman besprak in 2021 de tweede solo Cd die Lise Davidsen maakte.