Het was op 13 november 2018 precies 150 jaar geleden dat Gioacchino Rossini in Parijs overleed. Het sympathieke label Opera Rara eert de zwaan uit Pesaro, zoals hij genoemd werd, met een spiksplinternieuwe studio-opname van Semiramide.

Gioacchino Rossini was één van de meest succesvolle operacomponisten ooit en is tot op de dag van vandaag zeer geliefd. De Nationale Opera besteedt momenteel aandacht aan de maestro met een prachtige nieuwe productie van Il barbiere di Siviglia, afgelopen weekend in première gegaan. Verschillende verzamel-cd’s zijn op de markt gebracht en Decca heeft een bijzonder requiem uitgebracht, speciaal voor Rossini geschreven door een handvol componisten, onder wie Verdi.

Verder zijn er dit jaar echter opvallend weinig nieuwe opnames van Rossini’s opera’s verschenen. Gelukkig is er Opera Rara. Op mijn bureau ligt de nieuwe Semiramide, een meesterwerk dat zich met een tijdspanne van 3 uur en 50 minuten kan meten met de opera’s van Wagner. De immer rappe Rossini schreef de opera in slechts 33 dagen tijd, iets wat Wagner hem niet nadeed.

Gaetano Rossi schreef het libretto, losjes gebaseerd op Sémiramis van Voltaire. De Babylonische koningin Semiramide heeft haar man Nino verloren en is op zoek naar een nieuwe echtgenoot. Een afstammeling van Baal, Assur, aast op de mannelijke troonopvolging. Semiramide verkiest echter Arsace, leider van het Assyrische leger. De laatste komt er echter achter dat hij de zoon van Semiramide en Nino is en daarmee ook de kroonprins. Ook ontdekt hij dat zijn moeder tezamen met Assur verantwoordelijk is voor het overlijden van zijn vader. Hij besluit Assur te doden, maar niet zijn moeder. Doordat het te donker is op de plek waar van de moord (de graftombe van Nino), doodt hij echter per ongeluk toch zijn moeder. Arsace wordt koning, Assur wordt gevangengenomen.

Opera Rara is een label dat zich heeft toegelegd op zeldzaam uitgevoerde werken. Er zitten heel veel opera’s in hun catalogus die nooit eerder waren uitgebracht. Onbekende stukken van onder anderen Rossini, Donizetti, Pacini, Mercadante en Meyerbeer – allemaal de moeite waard. Soms legt het label zich toe op wat bekendere werken, zoals deze Semiramide, maar er is altijd een bijzondere aanleiding. In dit geval gaat het om de eerste compléte opname van Rossini’s opera.

Van Semiramide, de laatste opera die Rossini voor het Italiaanse theater schreef, zijn uiterst goede opnames te vinden. De beroemdste registratie waar Opera Rara tegenop moet boksen, is die met de legendarische sopraan Joan Sutherland, die samen met Marilyn Horne een wervelende uitvoering gaf voor Decca. Deze opname is zeker niet compleet, maar concentreert zich op dit illustere duo, die met deze opera de gehele wereld veroverden.

De laatste studio-opname (van Deutsche Grammophon, onder de leiding van Ion Marin en met een uitstekende bezetting aangevoerd door Cheryl Studer en Samuel Ramey) claimde ook compleet te zijn, maar Rara’s opname is nog completer, nog iets langer. Veel hebben we echter niet gemist: alle grote aria’s, duetten en ensembles waren ook onderdeel van eerdere uitvoeringen.

Sir Mark Elder dirigeert de opera op een wijze die zeker niet misstaat naast de eerdergenoemde uitvoeringen. Het orkest vereeuwigt met plezier het werk van Rossini. Maar een opera seria van Rossini draait uiteraard om de kwaliteit van de zangers. Het label heeft een buitengewoon goede bezetting bijeen weten te brengen, met wel wat kanttekeningen.

De hoofdrol wordt vertolkt door de mij relatief onbekende Albina Shagimuratova. Ze zingt met een mooi, romig geluid en is secuur in de coloraturen. Het lukt haar zelfs om haar illustere voorgangers te doen vergeten.

Mezzosopraan Daniela Barcellona zingt de rol van Arsace met verve. Hoewel haar mezzo soms wat droog klinkt, en schel in de hoogte, is ze prima op dreef. Marilyn Horne met haar knallende coloraturen doet ze me echter niet vergeten.

Mirco Palazzi heeft de ondankbare taak om de fantastische Samuel Ramey uit het geheugen te zingen. Hij slaagt daar echter wonderwel in. Palazzi heeft zich ontwikkeld tot een bas-bariton van formaat, die de rol van Assur fantastisch gestalte geeft.

Barry Banks’ Indreno – een randfiguur in het verhaal, die toch twee aria’s toebedeeld kreeg – kan mij minder bekoren. Banks heeft een enigszins geknepen stem met een wat iele hoogte.

Al met al is deze nu écht complete Semiramide een aanwinst in de Rossini-discografie. Maar ik zie Opera Rara toch liever echte rariteiten aan zijn catalogus toevoegen.