Opera, zomaar, op een woensdagmiddag
Het fenomeen lunchpauzeconcert was mij tot voor kort onbekend. De prikkel van een lunch met studenten van de Dutch National Opera Academy in het Concertgebouw kon ik echter niet weerstaan. Gelukkig maar, want het blijkt een erg leuke traditie te zijn.
Net als dat je rond lunchtijd op weet ik hoeveel plaatsen terechtkunt voor een hapje eten, zo kun je in Amsterdam rond het middaguur op diverse plekken terecht voor een concert. Een lunchpauzeconcert.
Eén van de gebouwen waar zulke concerten plaatsvinden, is het Concertgebouw. Altijd op de woensdagmiddag, nu al 35 jaar lang. De ene keer staan er studenten van conservatoria op het toneel, de andere keer mogen de bezoekers zich verheugen over een openbare repetitie van het Koninklijk Concertgebouworkest, onder leiding van de meest beroemde dirigenten. De constante factor: het is gratis.
De concerten zijn afwisselend in de Grote en de Kleine Zaal, met de nadruk op de laatste zaal. Organisator Lucia Aalbers schat dat er jaarlijks zo’n 27.000 mensen naar de concerten komen.
Een fors getal. Dat blijkt ook bij het lunchpauzeconcert van 17 februari, waarin zes studenten van de Dutch National Opera Academy opera-aria’s zingen. Voor het gebouw krult een behoorlijke rij mensen, die wachten tot ze binnengelaten worden. Het is dat het concert in de Grote Zaal plaatsvindt, anders waren er zeker mensen teleurgesteld.
Het gebeurt ook wel eens dat mensen de deur gewezen moet worden. Maar dat is de charme van het lunchpauzeconcert, vindt Aalbers. ,,Je moet maar zien of er plek is en wat er precies gespeeld wordt. Het is altijd een verrassing.”
Binnen tref je een gemengd publiek aan. De oude vertrouwde grijze haren van klassieke muziek-liefhebbers, maar ook schoolklassen, moeders en lunchende zakenmannen. Precies wat Aalbers beoogt. ,,We willen ons aanbod toegankelijk maken voor een dwarsdoorsnee van Amsterdam. Mensen worden hier niet belemmerd door geld of de voorwaarde dat je kennis van zaken moet hebben.”
Achter de (soms erg nadrukkelijke) aanwezigheid van de scholieren schuilt een extra verhaal. Het Concertgebouw grijpt de lunchpauzeconcerten meer en meer aan voor educatieve projecten. ,,Bijna iedere woensdag zijn er voorafgaand aan het concert educatieprojecten”, vertelt Aalbers. ,,Scholen kunnen zich daarvoor intekenen. Het is heel populair.”
Het Concertgebouw wil hier de komende tijd nog meer in investeren, ook omdat de gehele educatietak van het concerthuis (waar de lunchpauzeconcerten maar een klein deel van zijn) de laatste tijd een hoge vlucht heeft genomen. Aalbers: ,,In totaal bereiken we inmiddels zo’n 40.000 kinderen per jaar.”
Katrien Baerts krijgt iedereen om met haar grappige uitstraling en heldere zang
Tijdens het concert is te merken dat de jongste generatie van de partij is, bijvoorbeeld door het gegrinnik en gefluister als de eerste de beste sopraan uithaalt in de hoogte. Tja, toch even andere koek dan de ‘idols’ waar ze zich doorgaans aan laven.
Maar toch, als Katrien Baerts en Matevž Kadiž een scène uit Les Mamelles de Théresias van Poulenc spelen, heeft iedereen z’n aandacht erbij. Daarmee is dan ook meteen het hoogtepunt van het concert genoemd. Met haar grappige uitstraling en heldere zang (wát een hoogte) krijgt Baerts iedereen om.
Het stuk is het slot van het concert. De aria’s die vijf andere studenten van de academie daarvoor ten gehoren brengen, zijn wisselvallig in kwaliteit. Het wordt over het algemeen nogal mat en statisch gebracht, terwijl er hele verhalende, scenische aria’s bij zitten. De kaartscène uit Carmen bijvoorbeeld. Wat meer actie op het toneel, zoals in het laatste stuk, had het naar mijn idee veel sprekender gemaakt. En leuker voor kinderen.
Dat neemt niet weg dat ik de stemmen mooi vind. Aylin Sezer laat bijvoorbeeld prachtig tedere klanken horen als Mimi, terwijl Karlijn van Baardewijk flink uitbarst in een stuk van Glück en Matevž Kadiž een opvallend sereen tenorgeluid laat horen in een aria van Vivaldi.
Uiteindelijk zingen de studenten een half uurtje bij elkaar. Een half uurtje waar ik graag mijn lunchtijd aan zou willen besteden.
Daar komt nog bij dat het ook voor de zangers zelf nuttig is. Want het Concertgebouw wil graag jonge mensen een podium geven tijdens de lunchpauzeconcerten, legt Aalbers uit. ,,Het werkt twee kanten op. Het publiek krijgt gratis een leuk concert, terwijl jong talent de kans krijgt om – vaak voor de eerste keer – op te treden in het Concertgebouw voor een goedgevulde zaal.”
Het Concertgebouw werkt hiervoor samen met conservatoria en stelt soms een optreden in één van de concerten beschikbaar als prijs van concoursen.
Alles gebeurt met gesloten portemonnee. Dat zegt genoeg over de voldoening die artiesten uit hun optredens halen. Voldoening waar het publiek, zo komt het mij na één bezoekje voor, volop in kan delen.
Het volgende lunchpauzeconcert van het Concertgebouw is op woensdag 24 februari. Dan geeft Gerrie Meijers een orgelrecital. Zie voor meer informatie de website van het Concertgebouw.