De Nederlandse bas Tom Haenen, is op 79-jarige leeftijd overleden, zo werd door zijn broer Paul namens de familie bekend gemaakt. Tom overleed vorige week in Las Palmas, waar hij in de wintermaanden woonde. Hij is inmiddels in de Spaanse plaats gecremeerd.

101 producties

Tom was een buitengewoon veelzijdige zanger die in zijn loopbaan, die liep van 1968 tot 2013, in  101  operaproducties heeft opgetreden.Hij debuteerde bij de Nederlandse Opera stichting op 2 oktober 1968 in Un Ballo in maschera onder leiding van Fulvio Vernizzi. Gré Brouwenstijn en Gerry de Groot waren alternerend Amelia en Renato werd afwisselend gezongen door drie baritons van wereldformaat: Sesto Bruscantini, Renato Bruson en Jan Derksen. Hij zong in de eerste productie zowel de rol van Samuel als die van een rechter. Hetzelfde seizoen zong Tom in een regie van Jan Bouws in een Opera Studio productie de rol van Don Alfonso in Così fan tutte. Een seizoen later zong hij de rol van Wagner in Faust, naast onder meer Franco Bonisolli als Faust, Teresa Zylis-Gara als Marguerite en Marco Bakker als Méphistophélès.   Talrijke rollen volgenden in standaardrepertoire, van Arabella tot Der Zigeunerbaron, maar ook in vele hedendaagse werken.

Komisch talent

Zijn komisch talent werd veelvuldig ingezet in rollen als Antonio in Le nozze di Figaro, de sagrestano (de koster) in Tosca, Alcindoro in La Bohème en Magister Spinellocchio in Gianni Schicchi om er maar een paar te noemen.

In de wereldpremière van Satyagraha van Philip Glass in 1980 zong Tom Haenen de rol van Lord Krishna en in Civil warS Act 5, Rome section, ook van Philip Glass. Daarnaast zong hij in nog vele andere nieuwe werken zoals Satyricon van Bruno Maderna, Winter Cruise van Hans Henkemans en Tri Sestri van Péter Eötvös.

Een hoogtepunt in zijn carrière was een uitvoering van L’enfant et les sortileges van Ravel onder leiding van Bernard Haitink in 1975. Tom Haenen was zowel bij Nederlandse Opera als bij Opera Zuid, de Nationale Reisopera (Opera Forum) en vele (Omroep-) orkesten een graag geziene gast. Zijn laatste rol was Hans Schwarz in Die Meisersinger von Nürnberg bij De Nederlandse Opera in 2013.

Geliefd collega

Tom was een zeer betrouwbare zanger en even zeer geliefd bij zijn collega’s. Hij zong veel voorstellingen met Annett Andriesen, zoals, om er maar een paar te noemen, Pique Dame, La traviata, De zaak Makropulous, Jenufa en un Ballo in maschera. Annett memoreerde de vele gezellige autoritten door het land met Tom naar voorstellingen van Opera Zuid of de Nationale Reisopera. Ook na zijn actieve loopbaan onderhield Annett een vriendschappelijk contact met Tom, wat gold voor zovele zangers, regisseurs en dirigenten die met Tom gewerkt hadden.

‘Tom was een zanger die deel uitmaakte van onze familie’  laat casting directeur Damià Carbonell Nicolau van De Nationale Opera aan het ANP weten. ‘Hij kon van elke rol iets bijzonders maken, hoe groot of klein deze ook was. En hij was erg geliefd onder zijn collega’s.’

Persoonlijk leerde ik Tom kennen in een productie van Tosca in 1985 bij de Nederlandse Opera Stichting, toen hij de koster zong. Jaren later vroeg ik Tom om op vrijwillige basis mee te zingen in een Opera Gala voor het Aidsfonds in 1996, een concert dat tevens een herdenkingsconcert was voor de aan de gevolgen van AIDS overleden bariton Maarten Flipse. Tom zei meteen ja en zong wederom met groot succes de koster in de eerste akte van Tosca.

Als je Tom ook na zijn pensioen bij een operavoorstelling tegenkwam was het altijd fijn om even bij te praten, de stand van zaken in de operawereld door te nemen en zijn altijd opbeurende commentaren te horen. Hij was bescheiden, betrokken, kritisch soms, maar altijd mild. Hij was zeer belezen en buitengewoon geestig, maar bovenal was Tom gewoon een heel erg lieve en aardige man die door velen, bovenal zijn familie, maar ook al zijn collega’s, operamedewerkers en vele vrienden gemist zal worden.

Cabaretier Paul Haenen is van plan om binnenkort in zijn eigen theater, Het Betty Asfalt Complex in Amsterdam, een herdenkingsbijeenkomst te organiseren voor zijn overleden broer.

Verder lezen, kijken en luisteren

In 2009 zong Tom Haenen in De zaak Makropoulos bij De Nederlandse Opera.

Deel 1 van Tosca met Tom Haenen als koster in het AIDS Gala in 1996.