Filmer Philippe Béziat registreerde van heel dichtbij het maakproces van een productie van La Traviata voor het festival van Aix-en-Provence in 2011, met zangeres Natalie Dessay en regisseur Jean-François Sivadier. Zijn documentaire Becoming Traviata ging donderdag 9 mei in première in diverse Nederlandse theaters.

Geen dramatische zoektocht van de zangeres naar diepe lagen in zichzelf, geen hysterische uitbarstingen tussen regisseur en soliste, geen voice-over die de spanning opvoert, geen groeiende tijdsdruk naar de première toe: het vraagt meer tekst om te beschrijven wat Becoming Traviata níet is, dan wat de documentaire wel laat zien.

Becoming Traviata toont chronologisch het werkproces tussen regisseur Jean-François Sivadier en sopraan Natalie Dessay. De Franse sopraan werkt aan de rol van Violetta in de opera La Traviata van Verdi. De vocale elementen zijn in de film nauwelijks punt van discussie; Dessay zong de rol al enkele malen voor ze ermee in Aix-en-Provence tijdens het festival van 2011 op de bühne stond.

Er is een beetje koor te zien, als de regisseur met ze werkt aan de details, en het orkest, de London Symphony, komt af en toe in beeld. Veder is bijna voortdurend de camera gericht op Dessay en haar regisseur. In een paar scènes uit de opera zien we tegenspelers als Charles Castronovo en Ludovic Tézier. Interessant om te horen hoe ze zingen als ze markeren (hun stem beperkt gebruiken) tijdens repetities.

Filmer Philippe Béziat zette zijn camera dicht op het werkproces, zorgde voor goed geluid en maakte nog wat toevoegingen in de montagekamer. Hier en daar plakte hij extra geluid onder de opname en met beelden van de regen in Aix-en-Provence en van de bouw van de voorstellingslocatie kleedde hij de documentaire aan.

Hij voegde echter geen interviews toe met de hoofdrolspelers en maakte geen gebruik van de vorm die veel reality-programma’s tegenwoordig toepassen. Daarin worden quotes van de hoofdrolspelers over de handeling heen gemonteerd. Die moeten dan inzicht geven in de beleving en de motieven van de hoofdfiguren.

Dessay en regisseur spreken beiden hun moedertaal als ze samen aan het werk zijn. Dat praat makkelijk en hun zoektocht is, zeker bij de openingsscène van de opera, heel boeiend. “Wat doe ik in deze situatie”, vraagt Dessay ergens aan de regisseur. Waarop die droogjes antwoordt: “Er is geen situatie.”

Juist het ontbreken van effectbejag en de discrete manier van werken van de documentairemaker maakt de inkijk in het werk van de zangeres en de regisseur bijzonder. Over wat ze denken kom je niet veel te weten, maar wat ze doen is goed te volgen in de bijna twee uur die Becoming Traviata duurt.

Voor wie meer dan gemiddeld geïnteresseerd is in het maken van een voorstelling, vliegt die tijd om.

Becoming Traviata is in negen steden in Nederland te zien. Zie hieronder de Nederlandse trailer: