Onder het thema ‘(R)evolutie – Vrijheid’ wordt van 25 mei tot en met 2 juni 2013 de Operadagen Rotterdam gehouden. Met recensies en reportages bericht Place de l’Opera over een selectie uit het programma. De openingsdag gaf een panoramisch beeld van opera en muziektheater.

Het Rotterdamse festival kende voorafgaand aan deze aflevering een ‘bumpy ride’ langs subsidiegevers als het Fonds Podiumkunsten. Dat schrapte aanvankelijk een aanzienlijk deel van het benodigde bedrag, maar vond in de loop van het najaar van 2012 middelen om het festival meerjarig te steunen. Zo kon programmering voor dit jaar alsnog diepte en breedte krijgen.

De officiële eerste dag – er werd in de week daaraan voorafgaand al een aantal huisconcerten gegeven – vond afgelopen zaterdag plaats, met een openluchtoptreden op het plein voor en een openingsritueel binnen in de Laurenskerk.

Aria’s

De omstandigheden waren niet eens zo moeizaam als ze nog wel eens bij een optreden in de openlucht willen zijn. Het was droog in het centrum van Rotterdam, het plein voor de Laurenskerk is auto- en vrijwel scootervrij en het waaide niet heel hard. Al maken in Nederland wasknijpers voor de partituur vast deel uit van de bagage van een outdoor-pianist.

Het duo Kirila Kraal en Caspar Vos verzorgde een optreden op het stadspodium, een barre betonconstructie die bedacht moet zijn op een tekentafel waar design en functionaliteit een heftige strijd voerden.

Sopraan Kirila Kraal studeerde twee jaar geleden af van het Amsterdamse conservatorium, zat in de basisklas van de Dutch National Opera Academy bij Alexander Oliver en wordt nu begeleid door Margreet Honig en Brian Masuda. Voor het programma voor de Operadagen koos ze aria’s van onder anderen Mozart en Puccini. In het geheel niet afgeleid door de locatie zong ze een prima serie stukken.

Haar begeleider Caspar Vos soleerde tussen de liederen door en maakte een pittig contrast door na een Fiordiligi-aria van Kraal de muziek te spelen van ‘Summertime’, de aria van Clara in Pogy and Bess. Elegante Mozart en ‘blue notes’ van Gershwin: het is allebei opera. Het duo eindigde het optreden met een uitstekend uitgevoerde ‘juwelenaria’ uit Faust van Gounod.

Tape

Binnen in de Laurenskerk was een paar uur later de officiële opening van de Operadagen. Passend in het thema ‘(R)evolutie – vrijheid’ maakte de Iraanse kunstenaar Shahram Entekhabi samen met het vocaal ensemble Vox Nostra een performance. Het Berlijnse koor participeert ook in de voorstelling Song of Songs tijdens het festival.

In deze performance kwamen de leden van Vox Nostra langzaam uit de zijbeuken van de bijna lege Laurenskerk naar het midden. Hun repertoire bestond uit polyfone, laatmiddeleeuwse kerkmuziek, zoals die in de liturgie van de dertiende en veertiende eeuw werd gebruikt.

Het lege middenschip van de kerk werd door de zangers en de Iraanse kunstenaar met afzettape ingepakt en afgeschermd. Zo waren de zangers na een uur aan alle kanten vrijwel ingesloten door een muur van tape. Entekhabi werkt vaker met afzetlint, als middel om af te grenzen en barrières te maken.

Als je door de letterlijkheid van de performance heen kon kijken en je op de situatie en de zang richtte, had je als bezoeker een intens uur van muziek, die goed tot zijn recht kwam in de akoestiek van de Laurenskerk. Er viel van alles bij te bedenken, bij het beeld van de rood-witte afzetting van de ruimte, met zijn associaties met de kerk die middelpunt en later symbool werd van de verwoestingen in Rotterdam aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.

Tips voor de komende dagen:

Op dinsdagavond is in het Nieuwe Luxor Theater Songs of War te zien, met muziek van Monteverdi, Berio en Goebbels en met onder anderen Claron McFadden en Dietrich Henschel.

Op woensdag en donderdag staat in de Rotterdamse Schouwburg de voorstelling Katia Kabanova van het Théâtre des Bouffes du Nord.