De beroemde sopraan Jessye Norman is op maandag 30 september overleden. Dat maakte haar familie bekend. Norman groeide na haar operadebuut in 1969 uit tot één van de grootste sopranen van de twintigste eeuw. Ze werd 74 jaar.

Jessye Norman groeide op in het gesegregeerde zuiden van de Verenigde Staten. Door de radio-uitzendingen van de Metropolitan Opera kwam ze al jong in aanraking met opera. Afro-Amerikaanse zangeressen als Marian Anderson en Leontyne Price inspireerden haar.

Norman werd opgeleid in Washington, Baltimore en Ann Arbor en vertrok na het behalen van verschillende muziekdiploma’s naar Europa om carrière te maken. Door het winnen van een ARD-concours in München belandde ze in het solistenensemble van de Deutsche Oper Berlin. Ze debuteerde in 1969 op het operatoneel als Elisabeth in Tannhäuser.

In de jaren daarna debuteerde Norman bij grote huizen als de Scala (Aida) en het Royal Opera House (Cassandra in Les Troyens). In de tweede helft van de jaren zeventig trad ze een paar jaar lang alleen op in concerten en recitals. Pas in 1980 keerde ze terug naar het operatoneel (Ariadne in Ariadne auf Naxos).

In eigen land maakte Norman in eerste instantie naam met grote concerten. Pas in 1982 was ze voor het eerst in een Amerikaanse operaproductie te zien. Ze zong Jocasta in Oedipus rex en Dido in Dido and Aeneas bij het operahuis van Philadelphia.

In 1983 debuteerde Norman bij de Metropolitan Opera in New York. Bij de opening van het honderdste Met-seizoen zong ze Cassandra in Les Troyens. Het was het begin van een succesvolle samenwerking. Meer dan tachtig keer trad Norman bij de Met op. Ze zal in New York vooral herinnerd worden door haar “glorieuze” vertolking van Strauss’ Ariadne, stelt het operahuis in een bericht na haar overlijden. “Jessye Norman was één van de grootste artiesten die ooit op ons toneel gezongen heeft”, zegt Met-directeur Peter Gelb. “Haar erfenis leeft voor altijd voort.”

Hieronder een kort fragment van Normans Met-debuut:

In de jaren tachtig groeide Norman uit tot een levende legende, vooral geroemd om haar vertolkingen van rollen uit het dramatische repertoire voor sopraan. Veel aandacht gaf ze daarnaast aan het lied- en concertrepertoire. Haar interpretatie van de bekende Vier letzte Lieder van Richard Strauss staat bekend als één van de beste ooit.

Norman speelde een rol bij tal van historische evenementen: ze zong bij de tweede inauguratie van Ronald Reagan als president van de VS in 1985, ze zong het Franse volkslied op de tweehonderdste verjaardag van de Franse Revolutie, ze zong op de begrafenis van Jacqueline Kennedy en ze zong bij de opening van de Olympische Spelen in Atlanta in 1996.

Later in haar carrière zong Norman ook mezzorollen en maakte ze uitstapjes naar lichter repertoire, zoals de liederen van Michel Legrand. Met volledige operavoorstellingen hield ze op een gegeven moment op, maar ze bleef tot op hoge leeftijd concerten geven.

In 2003 richtte Norman samen met de Rachel Longstreet Foundation de Jessye Norman School of the Arts op, een kosteloos kunstenprogramma voor leerlingen met weinig financiële middelen in Normans geboortestad Augusta in Georgia. Norman was actief bij het programma betrokken.

In 2015 werden haar memoires (Stand Up Straight and Sing!) ter gelegenheid van haar zeventigste verjaardag in het Nederlands uitgebracht onder de titel De muziek van mijn leven. Place de l’Opera had rond de publicatie het voorrecht om uitgebreid met de zangeres te spreken over haar kunst en haar leven. Het interview draagt een in het licht van de actualiteit passende titel: ‘Jessye Norman: haar stem klinkt voort‘.