Wat is opera? Vijf vragen
1. Wat is opera?
ope·ra (de; m; meervoud: opera’s): toneelstuk met muziek, die het overheersend aandeel heeft.
Opera is kort gezegd een toneelstuk waarin de acteurs niet spreken maar zingen. De muziek in een opera is vaak klassiek en wordt in de regel live begeleid door een orkest of ensemble. Er is een decor, er zijn kostuums en soms zitten er ook stukken ballet in.
2. Wat doen de zangers?
Zingen, natuurlijk. We kennen allemaal het cliché van brekende glazen. Operazang kan inderdaad hard en hoog zijn. Maar óók zacht en laag. Soms zingen operazangers met veel vibrato en versieringen, soms juist strak en sober. Soms klinkt hun geluid overweldigend groot, soms heel klein en intiem.
Operazangers moeten hun zangtechniek tot in de puntjes beheersen en volledige controle hebben over hun stem: de noten, de klank, het volume en de emotie die ze willen laten horen. Die volledige beheersing is belangrijk omdat de zangers naast zingen ook moeten acteren, met kostuums aan, met maskers op, in uitdagende posities en in ingewikkelde decors. Dan moet je wel kunnen blijven zingen. De meeste opera’s zijn daarbij in het Italiaans, Duits en Frans. Om geen rare woorden uit te kramen, krijgen de zangers vaak een taalcoach.
Al die oefening is niet voor niets: operazangers zingen vrijwel altijd onversterkt en vullen de hele zaal met hun geluid.
3. Waar gaat opera over?
Over liefde en dood. Maar ook over jaloezie, macht, onrecht, wraak, ontrouw, ziekte, bevrijding, opoffering, vriendschap en familie. En over grote bruiloften, feesten en partijen, kruistochten, politieke spelletjes en noem maar op. Er zijn happy endings en tragische aflopen. Soms is een opera gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Soms is een opera de muzikale versie van een sprookje. Maar heftige emoties zijn er altijd. Soapseries worden niet voor niets ook soap operas genoemd!
Benieuwd hoe al die emoties er on stage uitzien? Hieronder een paar voorproefjes van liefde, leed, verleiding en wraak in de opera.
4. Wanneer is opera ontstaan?
De eerste opera werd kort voor 1600 geschreven. De componist was Jacopo Peri en de titel Dafne. Door de eeuwen heen is het genre flink veranderd. Dafne lijkt weinig op een opera uit 2016. Net zoals met alles, heeft elke periode zo zijn eigen stijlkenmerken. In de zeventiende en achttiende eeuw liep een opera bijvoorbeeld vrijwel altijd goed af, terwijl in de negentiende en twintigste eeuw dood en verderf steeds vaker op het wensenlijstje van de componist stond.
5. Waar kan ik een opera zien?
Overal. Er bestaan theaters speciaal voor opera (operahuizen). Nederland heeft er één: De Nationale Opera in Amsterdam. Maar zeker tegenwoordig vind je opera overal. De twee grootste reizende operagezelschappen van Nederland, de Nederlandse Reisopera en Opera Zuid, doen regelmatig theaters en schouwburgen in het hele land aan met hun producties. Ook in concertzalen staat vaak opera op het programma (maar dan meestal zonder kostuums en decors). Verder brengen (openlucht)festivals opera op allerlei ongebruikelijke locaties. Zelfs op straat of in de huiskamer.
In het digitale domein is The Opera Platform een aanrader. Op dat gratis online platform kun je veel en vaak opera zien. Vele bioscopen vertonen tegenwoordig ook live opera’s, de meeste vanuit New York of Londen. NTR Opera Live brengt iedere zaterdag volledige opera’s op Radio 4 en omroep Brava heeft iedere week wel opera op het programma staan.
De auteur
18Reacties
Beste,ik heb nog nooit naar de opera geWeest, is het waar dat in gent boven het podium het stuk in het Nederlands met tekst word weergegeven, zodat je alles kan begrijpen wat zich op het podium afspeeld
Mvg
Gillis l
Beste Gilles,
In principe zijn er bij de opera’s in Gent en Antwerpen boventitels in het Nederlands.
Het staat bij iedere productie ook vermeld op de website.
Let op: sommige plaatsen in het theater hebben geen zicht op de boventiteling. Het kassabureau kan je informeren.
Tijdens je online bestelling kan je de zichtbaarheid vanaf een specifieke plek in de zaal controleren.
Zie ook:
https://operaballet.be/nl/eerste-keer
En
https://operaballet.be/nl/contact/veel-gestelde-vragen#tab
Veel plezier!
Beste,
Het klopt dat operazangers zonder micro’s en versterking zingen. Dus ze hebben een heel erg luide stem. Maar welke hulp heeft een operazanger dan?
groeten.
Beste Zsofi Vanderhoven,
Spraak bestaat uit klinkers en medeklinkers, maar een gezongen aria bestaat voornamelijk uit klinkers. Bij klinkers wordt de lucht door het strottenhoofd geperst waarbij de stembanden de lucht in trilling brengen. De trillende lucht verlaat de zanger via de geopende mond, en bereikt het oor van de luisteraar.
Word er ook wel eens over dikke boktorren gezongen?
ik zie graag reactie op mijn e-mail
m.v.g.
Frank Henckens
ik ben nog nooit naar een opera geweest. ik ga binnenkort naar Wenen en ik wil daar met mijn vrouw de opera bezoeken.
ik twijfel tussen de Staatsopera en de Volksopera.
In de Staatsoper speelt “Un ballo in maschera” ( Giuseppe Verdi), in de Volksoper speelt “Gypsy”.
Welke beveelt u mij aan als het gaat om de mooiste beleving?
Beste Hubert,
ik denk dat de centraal in het uitgaansleven gelegen Staatsoper sowieso voor de mooiste beleving zorgt. De ‘gouden’ entourage op zich is al een ‘Erlebnis’. Gypsy zegt me niets. De Volksopera is leuk maar kan niet in de schaduw van het grote Haus am Ring staan.
En de operawereld binnen stappen via Verdi’s Gemaskerd Bal is natuurlijk altijd een buitenkansje. Veel plezier daar aan de Donau.
Beste Hubert,
Een wellicht overbodige tip, maar toch maar: een belangrijke voorwaarde om optimaal van een operaopvoering te kunnen genieten is dat je vooraf op de hoogte bent van het verhaal.
Veel genoegen toegewenst en wie weet tot ziens bij operavoorstellingen in Nederland!
Beste Hubert,
‘Un ballo in maschera’ is inderdaad een ideal werk om de operawereld binnen te stappen. Alle ingredienten komen er aan bod: een driehoeksverhouding, liefde, jaloezie, wraak, een samenzwering, een waarzegster, een gemaskerd bal en een moord…heerlijk!
De muziek is prachtig en gaat er ZO in. Het verhaal is simple maar neem inderdaad even de samenvatting door; meer is niet nodig.
Hallo,
Ik hoop dat jullie me kunnen helpen.
Ik heb ooit op tv een uitvoering gezien van ‘das land das lächelns’ met (dacht ik),
Rolando Villazon en Anna Netrebko.
Het was een wat ironische uitvoering.
Bestaat hier een dvd van ? En waar kan ik die bestellen ?
Met hartelijke groeten.
Rita Kaat-Schroer
Beste Rita, ik ken alleen een dvd van The Berlin Concert (DG) waarop Villazón Dein ist mein ganzes Herz zingt. Anna Netrebko en Plácido Domingo zijn daar ook van de partij. Een opname uit 2006.
Beste liefhebbers,
Ik en mijn Iraanse vrouw kwamen per toeval op de opera “Siroe, re di Persia” terecht. Het is de wens van mijn vrouw, zoveel brede interesses heeft ze, een opera optreden te bezoeken. De datum van de ingeplande opera is op Maandag 28 januari in Amsterdam. Ik heb gelezen waar het verhaal over gaat. Eigenlijk is mijn vraag of bij zo’n optreden een vertaling wordt getoond of wordt meegegeven bij het binnentreden van het theater ? Zoniet, is er dan een mogelijkheid de vertaling te krijgen op de een of andere manier ?
In ieder geval idereen bedankt die zo lief en aardig is mijn vragen te beantwoorden.
Met vriendelijke groet,
Martin
http://www.reisopera.nl/producties/siroe-re-di-persia/
Ik neem aan dat u de productie van de Nederlandse Reisopera bedoeld? Die is op 29 (niet 28) januari in Amsterdam. Onder deze link vindt u informatie over de boventiteling: die is in het Nederlands. En er is ook altijd een programmaboekje te krijgen met het verhaal en soms is ook de volledige tekst opgenomen.
Veel plezier!
Wat een leuk idee om naar deze productie te gaan. Ziet er veelbelovend uit. Ik ga zelf ook naar een uitvoering.
Er zijn bij deze productie Nederlandse boventitels waarop u de tekst kunt volgen (dat is tegenwoordig eigenlijk wel standaard).
Als het geen bezwaar is, zou ik zeker in Carré voor de duurdere categorieën kiezen. De goedkope plaatsen zijn namelijk wat ver weg van het podium.
De Reisopera heeft bij de meeste producties een inleiding. Ik weet niet of dat bij deze voorstelling ook zo is, maar dat zou u na kunnen vragen bij Carré.
Op de site van de reisopera vindt u ook nog meer informatie over deze opera.
Veel plezier!
PS Er verschijnt ongetwijfeld op deze site een recensie van deze productie. Daarop reageren vaak ook lezers. Het zou dan leuk zijn om dan ook te horen hoe u het vond…
Opera Informa, het bulletin van de Reisoperavrienden, vermeldt dat in Amsterdam een inleiding gegeven zal worden door Ben Coelman.
Veel genoegen toegewenst, meneer en mevrouw Van Genderen!
is er een oude versie van opera voor beginners?
Beste mede-operaliefhebbers,
Ik durf niet meer naar de opera. Dat ik na Rigoletto (2017) niet meer naar de Nationale Opera wilde vond ik nog tot daar aan toe, er waren nog genoeg andere gezelschappen die de romantiek van de klassieke en romantische opera’s in hun regie en ensceneringen respecteerden. Maar nu ook de meeste andere gezelschappen menen niet achter te kunnen blijven in het moderniseren van hun ensceneringen wordt het voor mij moeilijk om nog met vertrouwen een keuze te maken uit het aanbod.
Ik ben niet de enige die er zo over denkt. Mijn broer en mijn vrienden en vriendinnen zijn het voor het merendeel met mij eens. Twee van mijn betere kennissen zijn wel enthousiast over de Nationale Opera maar vertellen ert wel bij dat ze spel en enscenering zoveel mogelijk negeren en alleen naar de muziek luisteren.
Voor mij is de betovering van Opera zonder een goede enscenering die het verhaal stevig en op een voor het oog aantrekkelijke manier ondersteunt geen opera meer.
Nou ben ik niet vies van een experiment (of twee) maar het het moet niet verzanden in onbegrijpelijke bizarrerieën zoals in de genoemde opvoering van Rigoletto. Helaas is dat nu echter wel de heersende mode en in bijna alle gevallen is de enscenering niet alleen bizar maar doet die ook het verhaal geweld aan. Soms is het eindprodukt zover van de originele bedoelingen van de componist afgeweken dat alleen (het grootste deel van) de muziek nog origineel is. In zo’n geval zie ik zo’n productie meer als plagiaat. Ik vraag me vaak af waarom regisseurs dan niet gewoon zelf een opera schrijven.
Mij zou het helpen als operagezelschappen meer foto’s en trailers zouden aanbieden in hun presentaties. Ik zou minder bang zijn om mijn beperkte middelen te investeren in een toegangsbewijs voor een teleurstellende uitvoering waarbij ik me tweeëneenhalf uur of langer groen en geel zit te ergeren aan de enscenering, hooguit nog verlangend naar een ruime voorraad overrijpe tomaten en bedorven eieren…………
@Pierre LeComte:Als het een coproductie betreft is het niet zo moeilijk om na te gaan hoe de productie eruit zal gaan zien.Coproducties met de MET in New York kunt U met een gerust hart bezoeken. Het betreft Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny in het komend seizoen en Der Fliegende Holländer in het seizoen daarop.Nabucco, o.a. een coproductie met Opernhaus Zürich is al in première gegaan en valt alleszins mee alhoewel ik hier en daar mijn twijfels heb. Bij andere coproducties kunt U kijken of deze al in première zijn gegaan.Een aantal vrienden en kennissen van mij gaat ook niet meer naar de opera om dezelfde reden als U hierboven aangeeft.Ik ben nog bereid om in een concept mee te gaan maar de door U genoemde Rigoletto was voor mij ook niet om aan te zien.