Oliemans zingt lyrische Müllerin
Op 3 juni 2019 voerden bariton Thomas Oliemans en pianist Malcolm Martineau de bekende liederencyclus Die schöne Müllerin van Schubert uit in het Théâtre de l’Athénée in Parijs. B Records maakte een live-opname, recent verschenen op cd. Een fraaie uitbreiding van de Schubert-discografie.
Franz Schubert schiep in 1827 met Winterreise de voor mij allermooiste liederencyclus. Vier jaar eerder componeerde hij Die schöne Müllerin, op twintig gedichten van Wilhelm Müller. Minder diepgaand, maar door het sterk verhalende karakter altijd goed voor een bijzondere luisterervaring.
Schubert en Müller vertellen in geuren en kleuren de ietwat naïeve romance van een jongeman die bij een molen komt werken en verliefd wordt op de dochter van de molenaar. Even mag hij van het liefdesgeluk proeven, maar dan verschijnt een jager ten tonele, die het hart van de molenaarsdochter buitmaakt. De jongeman is volledig ontgoocheld en verdrinkt in de beek die al vanaf het begin van de cyclus een belangrijke, terugkerende rol in de teksten speelt.
Thomas Oliemans is met zijn klare Duitse dictie en zekere bariton een voortreffelijke verteller. Hij brengt de poëzie van Müller rustig en beheerst over. De emotie in zijn stem doseert hij goed. Hij zingt lyrischer dan sommige Duitse puristen, met meer legato en een vollere klank, en op gepaste momenten weet hij flink uit te pakken, zoals op ‘Dein ist mein Herz’ in het lied ‘Ungeduld’, maar het gaat nooit ten koste van de verstaanbaarheid. Een fijnzinnige benadering, die je aandacht zonder moeite vasthoudt.
Na dertien liederen vol romantisch-roze gevoelens slaat de sfeer om in het veertiende en vijftiende lied, ‘Der Jäger’ en ‘Eifersucht und Stolz’. De jager komt in beeld, wat de hoofdpersoon eerst onrustig en vervolgens ronduit jaloers en gefrustreerd maakt. Oliemans geeft die kentering prachtig klank. Je hoort in zijn verwoede zang hoe de paniek toeslaat: zijn heerlijke liefdesgevoelens dreigen als een zeepbel doorgeprikt te worden.
In het daaropvolgende lied ‘Die liebe Farbe’ arriveer je in mijn beleving bij de ware Schubert. De Liebesnot dringt door in het hart van de jongeman en er is niemand die dat zo ontroerend en sensibel kan verklanken als Schubert. Na de vele rooskleurige liederen grijpt de verdrietige toon in dit lied je extra aan.
Pianist Malcolm Martineau volgt en voedt Oliemans’ zang als de wereldvermaarde liedbegeleider die hij is. Heerlijk hoe hij in ‘Wohin?’ het beekje laat rauschen! In ‘Trockne Blumen’ bewijst Schubert zijn meesterschap door de zanglijn met een minimaal aantal noten (slechts een paar korte akkoorden) toch zeer roerend te ondersteunen. Martineau voert het vlekkeloos uit.
Er is geen gebrek aan opnames van Die schöne Müllerin, maar ik ben toch blij deze live-registratie uit Parijs te hebben gehoord.