Recensies

Volksopera speelt genderfluïde Offenbach

Volksopera uit België probeert Jacques Offenbachs operette L’île de Tulipatan nieuw leven in te blazen onder de naam Kissi! Kissi!. Een gender-verwarrende Franse operette met ongemakkelijke kluchtigheid.

Scène uit Kissi! Kissi!. (© Volksopera)

Het festival Operadagen Rotterdam heeft haar naam veranderd in O. Het festival wekte voorheen de indruk dat het alleen om opera draaide. Inmiddels is het meer een festival voor opera, muziek en theater. Het aanbod is gevarieerder en heeft een ontvankelijk programma.

In de festivalbrochure werd Kissi! Kissi! veelbelovend aangekondigd. Een muzikale voorstelling uitgevoerd door Volksopera uit België met het tienkoppige Ensemble du Beurre et des Oeufs. De omschrijving: ‘Doldwaas diepgaande genderfluïde, opvoedkundig apocalyptische operette.’

Kissi! Kissi! is een bewerkte versie van de onbekende Franse operette L’île de Tulipatan van Jacques Offenbach (1819-1880). Deze Franse componist was van Duitse komaf en wordt gezien als de grondlegger van de komische opera: de operette. L’île de Tulipatan (Het eiland van Tulipatan, geschreven in 1868) is een kort, kluchtig verhaal voor een bezetting van vijf zangers, met twee travestierollen, en een klein orkest.

Koning Cacatois XXII, weduwnaar, is heerser over het eiland Tulipatan. Zijn zoon Alexis is verliefd op Hermosa, de dochter van grootmaarschalk Romboïdal. De koning maakt geen bezwaar tegen deze relatie en ziet hen wel trouwen. Hij weet alleen niet dat Alexis eigenlijk een meisje is. Buiten dat heeft Theodorine, de vrouw van de grootmaarschalk, haar man nooit verteld dat zijn dochter Hermosa eigenlijk een jongen is. Zij wilde niet dat haar zoon het leger in ging. Om hem te beschermen, bracht ze hem groot als meisje. Dat beide vaders en de kinderen dit gendermysterie nooit is opgevallen, is een raadsel. Maar voor een kluchtig verhaal, met verkleedpartijen, is het amusant.

Anders dan het originele verhaal hebben regisseurs Jorgen Cassier en Matthias Hellemans van Volkstheater de karakterisering van de personages in L’îles de Tulipatan omgegooid. Alexis (tenor Jeroen de Vaal) is een jongen, ziet eruit als een jongen, maar speelt een meisje in travestie. Hermosa (sopraan Annelies Van Gramberen) moet een stoere jongen in travestie voorstellen.

De autoritaire koning Cacatois (bariton Fabrice Pillet) is in leer gehuld en draagt een wufte hoofdtooi met pompoenen. Ook vader Rhomboidal (tenor Geoffrey Degives) zorgt voor wat genderverwarring. Wanneer hij gestrest raakt, is hij heel overdreven vrouwelijk. Theodorine (mezzosopraan Helene Bracke) valt helemaal niet op.

‘Diepgaand en genderfluïde’ zou het moeten zijn, maar dat is het niet, omdat het eigen maken van de personages in travestie en de daarmee verbonden humor onduidelijk is vormgegeven. Het acteerwerk is weliswaar kluchtig, vooral van Degives, maar het is eerder ongemakkelijk dan komisch.

De verwarrende genderfiguren daargelaten biedt Kissi! Kissi! met de aanstekelijke, opzwepende Offenbach-muziek en de mooie zangstemmen enkele opvallende en plezierige momenten. Onder meer in het lied waarin Alexis zijn verdriet bezingt over de dood van zijn vriend de kolibrie, getiteld ‘Couplets du Colibri – J’ai perdu mon ami’. Een liefdevolle aria, die Jeroen de Vaal heel mooi legato en met overtuiging weet te zingen. Als zijn vader vervolgens de dode vogel uit zijn handen schopt, is dat weer ruw grappig.

Het mooie, heldere sopraangeluid van Annelies Van Gramberen harmoniseert goed met de stem van De Vaal in het duet ‘Si, comme vous…’ Op het eind van Kissi! Kissi! zorgt het gondellied, de ‘Barcarolle’, voor de nostalgisch gewenste operettevrolijkheid. Niet al te strak gespeeld door het Ensemble du Beurre et des Oeufs, maar amusant.

Kissi! Kissi! was op 28 augustus te zien in De Doelen in Rotterdam.

Vorig artikel

In de zalen: Der Zwerg, Quirijn de Lang, Haydn

Volgend artikel

La Pellegrina betovert maar overdondert niet

De auteur

Rudolf Hunnik

Rudolf Hunnik

Rudolf Hunnik is cultuurjournalist, filmprogrammeur en trainer. Hij schrijft voor onder meer de Gooi- en Eemlander, HDC Media, Cultuurpers en Place de l’Opera.