In het Muziekgebouw aan het IJ hoorden we een liedrecital met allure: bariton Christian Gerhaher zong romantische liederen van Brahms. Wonderschoon uitgevoerd met zijn vaste partner pianist Gerold Huber.

Christian Gerhaher (1969) is een van de toonaangevende baritons van onze tijd. Al dertig jaar brengt hij liedrecitals op internationale podia en won daarmee diverse prijzen. Hij nam vele liederen van Franz Schubert en alle liederen van Robert Schumann op. Tevens is de Duitse bariton een geliefd operazanger. Een mijlpaal in zijn opera carrière – iedereen heeft het er nog steeds over – was zijn titelrol in Wozzeck (2015) van Alban Berg in Zürich aan het Opernhaus. 

Gerhaher is het schoolvoorbeeld van een naturel zingende bariton. Aan hem zijn kunstjes met nadrukkelijke medeklinkers en hyperexpressie niet besteed. Zijn stemgeluid is warm, rond en prettig. Als hij zingt is hij een verteller en acteur die je als luisteraar gemakkelijk in een verhaal betrekt. Soms geeft hij in een lied accenten die grof overkomen, maar die zijn acceptabel voor het creëren van meer zeggingskracht.

In het bepaald niet uitverkochte Muziekgebouw begon de bariton met 9 Lieder und Gesänge van Johannes Brahms. Deze liederen bezingen allerlei romantische thema’s: het verlangen, de onrust en de liefde. Brahms componeerde de muziek voor de eerste zes liederen in mineur. De zwaarmoedige teksten zijn geschreven door de dichter August von Platen-Hallermünde (1796-1835). 

Zonder grote droefheid in zijn stem, zong de bariton heel overtuigend het lied ‘Ich schleich umher betrübt’. Elk woord werd smaakvol puntig gezongen. Vooral in de laatste zinnen, waarin hij duidelijk accentueerde. Vervolgens hoorde je in de drie laatste ‘Gesänge’; op tekst van Georg Friederich Daumer hoe fraai naturel Gerhaher kan zingen. Met sprankelende dictie bracht hij onder meer ‘Bitteres zu sagen denkst du’. Mooier Duits hoor je zelden.

Een blokje verder stonden op het programma de zware liederen Vier ernstige Gesänge. Brahms schreef deze liederen aan de vooravond van de dood van zijn vriendin pianiste Clara Schumann. De gedichten zijn ontleend aan Bijbelteksten, met als bekendste het laatste lied, over geloof, hoop en naastenliefde.

In deze liederenreeks komt helder naar voren hoe belangrijk de pianopartij is. De onstuimige harmonieën speelde Huber fantastisch. Hij is met recht een compagnon en geen begeleider. Zo sterk was het samenspel bijvoorbeeld in ‘Denn es gehet dem Menschen wie dem Vieh’. Gerhaher lyrisch en de piano op het eind strak ritmisch en virtuoos. 

Na de pauze kregen we lichtere liederen van Brahms. Een lieflijk lied is ‘Lerchengesang’, over zingende leeuweriken, waarbij we herinneringen ophalen. Gerhaher liet hier niet het achterste van zijn eigen persoonlijkheid zien, al zat je daar wel een beetje op te wachten. 

Groot in expressie met een heftig tegenspel van de piano klonk het lied ‘Mein wundes Herz verlangt’. Waarom er zo’n nadruk lag op de laatste zinnen was onduidelijk. Maar het bracht weer wat levendige spanning in dit liederenprogramma. Want hoe mooi Brahms-muziek ook is, sommige liederen vertonen wat eentonigheid.

Met ‘Die Kränze’ op tekst van Daumer, luidde het duo de avond uit. Een beetje een sentimenteel lied, maar hier op z’n plek. De bariton betoverde ons nogmaals met zijn donkerbruine stem. En de slotnoten van de piano waren ronduit meedogenloos mooi.

Meer horen en zien van Christian Gerhaher en Gerold Huber

Schubert in Wigmore Hall in Londen

Meer liedkunst in Nederland in het internationale Lied Festival Zeist. Jordi Kooiman blikte al een beetje vooruit en binnenkort zal  Franz Straatman hier een uitgebreide voorbeschouwing geven op het festival van 2022.