‘Dame Sarah Connolly zingt op 26 januari 2025 in de Grote Zaal van het Concertgebouw’. Dat stond op de posters. Waarom ze wordt beschouwd als een van de meest prominente mezzosopranen van haar generatie? Dat zal duidelijk worden tijdens het concert in de Grote Zaal van het Concertgebouw in Amsterdam, georganiseerd door Fred Luiten Concertorganisatie, waarin ze een selectie aria’s uit Händels opera’s en oratoria brengt. De twintig musici van het Belgische orkest Il Gardellino spelen op oude instrumenten en de violisten staan gedurende het concert. Dat komt de visuele dynamiek zeker ten goede.  Dirigent Korneel Bernolet leidt het ensemble zowel staand als zittend aan het kistorgel.

Laatbloeier

Sarah Connolly’s doorbraak vond, na het winnen van de derde prijs in het IVC van 1994,  plaats in 1998 tijdens het Glyndebourne Festival, waar ze opviel in de rol van Xerxes met haar indrukwekkende stem en podiumprésence. Ze was toen al 35 jaar en het markeerde het begin van haar internationale carrière. Sindsdien heeft ze zich gevestigd als één van de toonaangevende mezzosopranen, met een breed repertoire variërend van barok tot hedendaagse muziek. Ze is nu 61 jaar en nog steeds actief. Recent deed ze bij Nationale Opera en Ballet Jocasta’s line en ze trad precies een jaar geleden ook op, in de Kleine Zaal, van het Concertgebouw. Ze is bekend als docent voor jong talent en geeft masterclasses. Bij de Welsh opera speelt ze binnenkort de rol van Aunti in Peter Grimes.

Op papier niet stuk

De titels van de werken in het concert in Amsterdam beloven al dat het dik genieten gaat worden; stuk voor stuk prachtige werken uit Händels Rinaldo, Solomon, Alcina en Ariodante. Op de avond zelf blijkt uit het programmaboekje dat we ook nog getrakteerd worden op twee snoepjes van aria’s uit het oratorium Theodora. En als toegift is gekozen voor de aria ‘ Va tacito e nascosto’ uit Giulio Cesare in Egitto. Ze zegt daar zelf over; ‘een concert van Sarah Connelly kan niet afgelopen zijn zonder iets uit Guilio Cesare.’

De keuze voor Theodora is een verrassing. Ze heeft dat oratorium ooit in 2010 en 2014 met sopraan Rosemary Josua in de titelrol een aantal maal opgevoerd in Frankrijk en Engeland. Op de prachtige CD Handel Duets* van hen is ‘As with rosy steps’ niet te vinden, wel zingt ze daar het tweede nummer wat te horen was ‘Lord, to thee each night and day’. Ook heel intens en omdat het een groter verschil in dynamiek heeft werkt het heel goed na het wel heel bevallige ‘As with Rosy steps’. Veel van de andere werken deze avond zijn op haar CD Heroes en Heroeines** te vinden.

Arriverende koningin

Na het ‘Allegro’ en ‘Alla Hornpipe’ uit de Water Music van Handel maakt Sarah Connolly haar opwachting als ‘de arriverende Koningin van Sheba’. Een grappig moment tijdens het bekende stuk uit het oratorium Solomon. Na de opkomst in een wel zeer gesoigneerde jas wisselt ze in de pauze deze voor een zwarte lange jas met goudbrokaat, die ik ook best een keer zou willen lenen.

Niet klaar

Een kleine misser in het programma zorgde wel voor een onaangenaam moment. Na haar opkomst als ‘Koningin van Sheba’ en de aansluitende werken uit Solomon, liep Sarah naar de zijkant en ging zitten. Het orkest wil ‘Lascia ch’io pianga’ uit Rinaldo inzetten, maar de zangeres was niet in positie. De dirigent wacht en zet in als de zangeres zicht naar haar plek haast en klaar staat– een punt waar Sarah in haar masterclasses altijd op hamert met haar mantra “voorbereiding is het halve werk” – daar was nu even geen sprake van. Maar de doorgewinterde artieste hernam zich razendsnel. Toch kon je in haar expressie een vleug zelfkritiek lezen: “Wat dom, dit had niet mogen gebeuren.” Het was duidelijk dat ze uit haar concentratie was, en dat vertaalde zich niet in de gezongen noten, maar in de intentie van de aria. Gelukkig was ze dat in de tweede helft van de aria kwijt. Met hernieuwde energie en overtuiging gooide ze al haar ervaring en vakmanschap eruit. Haar prachtige cadensen en rijke interpretatie maakten diepe indruk alsof ze wilde zeggen; “kijk zo doe je dat.” Na weer een stukje uit de Watermuziek van Händel kwam wat mij betreft het hoogtepunt van de avond, het recitatief en aria ‘Scherza infida’ uit Ariodante. Connolly’s interpretaties is niets minder dan meesterlijk.

De aria ontroert door haar verfijnde frasering en het intieme samenspel met het ensemble. Connolly’s stem legde elke emotie bloot, van rauwe pijn tot serene overgave, zonder enige vorm van maniërisme of overdreven uitvergroting.

Het concert sloot af met een krachtige uitvoering van “Va tacito” uit Giulio Cesare, waarin haar stem moeiteloos het duet met de hoorn (bespeeld door Jeroen Billiet) aangaat en hem qua interpretatie van de sokken blaast. Natuurlijk zien fans dan in gedachten de legendarisch uitvoering uit Glyndebourne voor zich, maar worden verrast door een veel fijnere en deze maal subtiele eigen versie van de Dame. Ze wist zelfs in de toegift weer hele andere en subtiele nuances van Händels muziek te onthulden, chapeau!

Distelvink, Il Gardellino

Het barokensemble Il Gardellino, opgericht in 1988 door hoboïst Marcel Ponseele en fluitist Jan De Winne,  speelt heel kleurrijk en ondersteunend. Met name de hobo’s vielen op door hun sterk expressieve sierlijke lijn. In het deel Hornpipe heel energiek, waarbij de hobo de krachtige klank van de hoorns mooi aanvult en later waren de 2 hobo’s heerlijk licht en elegant in het menuet waardoor je zin kreeg om te dansen.

Dirigent Korneel Bernolet koos vaak veilige tempi en gematigde expressiviteit. Natuurlijk betreft het een eenmalig concert en op wat kleine dingetjes na, was de balans tussen soliste en ensemble goed. Door de Watermuziek op te knippen tussen de verschillende aria’s doe je misschien de solist wel een plezier en een deel van het publiek ook vanwege de afwisseling, maar zelf vond ik het storend en wat rommelig al die verknipte stukjes.

Eerste ode aan Dame Sarah

 Met haar unieke stem en charisma, aangevuld door het vakmanschap van Il Gardellino, zorgde Dame Sarah Connolly voor een indrukwekkende avond vol diepgang en schoonheid. Dit concert is natuurlijk ook een eerbetoon aan Händel, maar vooral een ode aan een artiest die met recht een rolmodel is voor de muziekwereld.

En inderdaad bewijst de mezzosopraan, geprezen om haar veelzijdigheid en de vele iconische broekrollen die haar carrière hebben gekenmerkt, de hele avond waarom ze een levende legende is.

Verder kijken, lezen en luisteren

‘Scherza infida’ uit Ariodante door Dame Sarah Connolly

*Handel Duet uit Radamisto, ‘Se teco vive il cor’

**Aria uit Solomon, ‘Will the sun forget to streak’

Franz Straatman was bij een recital van Dame Sarah Connolly in 2024.

Gesprek met concertorganistor Fred Luiten.

Binnenkort

Tweede ode aan Dame Sarah Connolly

Op 15 juni 2025 organiseert Barok Vokaal de tweede ode aan Dame Sarah Connolly in het Concertgebouw. Tijdens dit concert zingt Connolly de rol van Dido in Dido and Aeneas van Purcell, met daarin natuurlijk Dido’s Lament, één van de meest geliefde opera-aria’s aller tijden. Naast een volledige uitvoering van Dido and Aeneas bevat het programma ook delen uit King Arthur en The Fairy Queen.

Sopraan Aylin Sezer en countertenor Arturo den Hartog versterken de scenische uitvoering van Dido and Aeneas. Het orkest Il Gardellino, onder leiding van Korneel Bernolet, verzorgt wederom de muzikale begeleiding.