Rusalka uit München: hoe ziek kun je zijn?
Regisseur Martin Kušej creëerde in 2010 een nieuwe Rusalka voor de Bayerische Staatsoper in München. Met de nadruk op nieuw, want de opera zelf was amper meer te herkennen. De zieke enscenering zette de ijzersterke cast helaas op het tweede plan.
Hoe ziek moet je brein zijn om Rusalka, één van de allermooiste, maar ook één van de allerdroevigste sprookjes ooit, met het gruweldrama in het Oostenrijkse Amstetten te vergelijken? Hoe ziek moet je brein zijn om van Watergeest, de allerbeminnelijkste en liefhebbendste ‘sprookjesvader’, de psychopaat Joseph Fritzl te maken? Hoe ziek moet je geest zijn om van de naïeve, kinderlijke waternimf een krolse kat te maken?
Nee, dat staat niet in het libretto. En het staat ook niet in de muziek. De kleine Rusalka heeft haar hart en ziel aan een menselijk wezen verpacht. En in ruil voor het menselijk lichaam offert ze aan de heks Ježibaba het mooiste wat zij heeft – haar stem.
In het sprookje van Andersen loopt het niet goed af, en niet anders is het in het sprookje van Dvořak. Maar: voor ze haar stem kwijtraakt, zingt Rusalka het ‘lied aan de maan’, zowat het mooiste wat er ooit is gecomponeerd.
Maar kan het de regisseur wat schelen? Als hij maar scoren kan! Wat een zonde van de prachtige opera! En wat een zonde van de werkelijk fantastische zangers.
Kristine Opolais (Rusalka) is om te zoenen zo mooi. Letterlijk en figuurlijk. Een naam om te onthouden.
Günther Groissböck, die vorige week nog voor bijzonder veel bijval zorgde bij de ZaterdagMatinee als de Kluizenaar in Der Freischütz, is met zijn diepe, warme bas absoluut één van de beste keuzes voor Wodnik.
Hij doet zijn best om de enge Fritzl te verbeelden. Dat wat hij zingt en wat hij doet in geen enkel geval met elkaar sporen, is zijn schuld niet.
Soms wens je jezelf terug naar het cd-tijdperk.
Hieronder het ‘lied aan de maan’ uit de Münchner productie:
De auteur
6Reacties
Prachtig gezongen inderdaad! En wat zou het mooi zijn als regisseurs gewoon eens de aanwijzingen in het libretto wilden volgen. Dat zou pas revolutionair zijn!!
Geweldig, nóg iemand met respect voor de aanwijzingen in het libretto. En wat nog meer revolutionair zou zijn: een nieuwe Actie Tomaat naar analogie van de Eerste uit de jaren ’60, om al die MacDonalds-regisseurs ook wat meer respect bij te brengen. Maar dan in woord en geschrifte!
Na deze recensie gelezen te hebben ga ik de DVD natuurlijk NIET kopen. Ik mis daardoor helaas wèl de veelbelovende sopraan Kristine Opolais, echtgenote van de al even veelbelovende dirigent Andris Nelsons. Onlangs is zij met veel succes ingevallen voor Patricia Racette in de door Nelsons gedirigeerde “Madama Butterfly” in Covent Garden. Helaas moet men bij operabezoek en de aanschaf van DVD/BD’s meer en meer op de naam van de regisseur i.p.v. op de namen van de zangers en de dirigent letten.
Inderdaad ! Gelukkig was Basia Jaworski bij een van haar recente DVD-recnsies zo behulpzaam om aan het slot te vermelden dat het een traditionele (of misschien beter: authentieke?) regie betreft. Zoeits zou ik graag altijd willen weten, ook buiten deze site. Vaak kun je uit het omslag al iets afleiden, maar toch meen ik dat men kopers deze zorgvuldigheid niet mag onthouden. Tenzij… de uitgevers dat bewust niet vermelden om de aankoop niet te verhinderen. Maar ook dan zijn er gelukkig nog de recensies op websites als ‘webmusic-international’ en dergelijke.
“Ziek” en een “zieke geest” dat doet me denken aan de tijd dat kunstenaars opgesloten werden in gekkenhuizen. Het levert vast geen entertainment op als je een parallel trekt tussen het sprookje Rusalka en de gruwelen van die man in Oostenrijk. Maar zitten we in het operatheater op alleen entertainment te wachten? Ik niet!
‘Entertainment’ is iets wat je volgens mij beter aan het genre van de musical kunt koppelen. Wie naar de opera gaat, krijgt vooral een uitvergroot spiegelbeeld van het menselijk tekort en de daarbij horende (on-)hebbelijkheden, ongeacht of dat nu in een komische opera van Rossini gestalte krijgt, of bij de kindermoord van Medea. Je vergaapt je aan zo’n donderpreek ook anders aan dan aan een musical, vermits je wordt meegesleept op een niveau dat je veeleer ‘ontzagwekkend’ zou kunnen noemen, iets waarvoor het woord entertainment te luchtig en niet rekbaar genoeg is.