La Fura dels Baus bedelft Glucks eenvoudige Orpheus-vertelling haast onder visueel geweld, maar dankzij een warmbloedige Anita Rachvelishvili en enkele innovatieve vondsten is de balans toch positief.

Pierre Audi baarde ooit opzien door in zijn Ring-enscenering het orkest midden op het toneel te plaatsen. Carlus Padrissa gaat met zijn theatercollectief La Fura dels Baus nog een stapje verder in deze productie van Glucks Orfeo ed Euridice, geregistreerd tijdens het Festival Castell de Peralada in 2011. Hij laat de orkestleden, gekleed in slangenhuidachtige catsuits, daadwerkelijk deelnemen aan de handeling. En waarom ook niet? Eigentijdse regisseurs eisen tenslotte van zangers om al musicerend de raarste fratsen uit te halen, dus mogen instrumentalisten ook best een keer hun acteertalent tonen.

Zo krioelen de strijkers van Orquesta bandArt in de Furiën-dans demonisch voorovergebogen rond Orfeo, alsof ze collectief Tartini’s Duivelssonate vertolken. Het schaadt hun prestaties niet, want er wordt onder leiding van concertmeester Gordan Nikolić fris van de lever gespeeld. Wel met een enigszins romantische inslag; naarmate het drama zich verder ontwikkelt, worden de tempi steeds slepender. Dat stoort me echter minder dan de nogal pregnante klank van het klavecimbel.

De grootste muzikale aantrekkingskracht zit hem in de Orfeo van Anita Rachvelishvili, de enige mij bekende naam van de drie zangers. Haar stem is misschien wat te weinig kernachtig voor deze muziek, maar ze heeft een weldadige warmte in het lage register en ze weet me daadwerkelijk te ontroeren. Een minpuntje: haar kitscherige kostumering en maquillage bieden geen enkele illusie van mannelijkheid.

Ook de Euridice van Maite Alberola draagt een exotisch gewaad en heeft het haar opgestoken in een torenhoge suikerspin. Niet direct mijn beeld van een vertwijfeld dolende schim tussen hemel en aarde, meer een diva-uitstraling met een daarbij passend krachtig of zelfs wat larmoyant stemgeluid.

Amore tenslotte wordt door Auxiliadora Toledano met een stralend jeugdig timbre vertolkt, al klinken de versieringen in haar aria mij stilistisch niet helemaal juist in de oren.

Intussen vliegt haar ‘stand-in’ met gouden vleugels door het theater, want acrobatische capriolen behoren tot het standaardrepertoire van La Fura dels Baus. Hetzelfde geldt voor videoprojecties: daarmee worden we overladen. Zodanig dat het simpele verhaal ondergesneeuwd dreigt te raken.

De beelden bieden een intrigerend mengsel van antieke en christelijke symbolen, maar de verwijzing naar Auschwitz had wat mij betreft achterwege mogen blijven. Andere visualisaties, zoals het oversteken van de Styx en de verschijning van de Zalige Geesten, zijn echter hoogst origineel en blijven nog lang op het netvlies staan.

Een extra compliment voor de beeldregisseur die dit alles buitengewoon fraai op het scherm weet te brengen. Bijzondere effecten als elkaar overlappende beelden, softfocus, ongewone camerastandpunten en kennelijk gebruik van steadicam wekken de indruk van een videoclip in plaats een rechttoe rechtaan registratie.

Samenvattend: dit is geen uitgave voor puristen, maar misschien wel voor leden van de ‘MTV-generatie’ die de overdadige visuele prikkels in dit vrij statische werk op prijs zullen stellen. Het is niet mijn ideaal, door het gebrek aan verstilling en gevoel voor ceremonie die Glucks werken juist zo bijzonder maken. Maar het staat buiten kijf dat deze dvd een onderhoudend kijk- en luisterspel biedt.