In maart speelt bij De Nederlandse Opera Prokofjevs opera L’amour des trois oranges. Of, kortweg op z’n Hollands, De drie sinaasappels. Als voorproefje een overzicht van de nodige opnamen. Het is moeilijk kiezen, want alle opnamen die ik van het werk ken zijn goed.

Mocht u de inhoud van de opera niet kennen: de prins, zoon van de Klaverkoning, is zwaarmoedig en kan slechts genezen worden als iemand hem aan het lachen brengt. Dat lukt wonderwel als de heks Fata Morgana struikelt, maar als wraak vervloekt zij hem tot de liefde voor drie sinaasappelen. Daar zitten echte prinsessen in, twee sterven van dorst, maar met de derde wordt de prins lang en oud gelukkig.

Deze groteske sprookjesopera is een echte ‘commedia dell’arte’, met alles erop en eraan. Om de opera na Guillaume Tell van Rossini te programmeren, is helemaal zo gek niet – het ‘Sinaasappels-sprookje’ van Prokofjev heeft meer gemeen met Tell dan u denkt.

De eerste dankt zijn bekendheid aan de ouverture, de tweede aan de mars. Bij Rossini krijg je tatatatatamtatamtatamtamtam, bij Prokofjeff is het amper anders: poempoempoempoempoempoempoepompoem. Jammer genoeg heb ik geen nootbalken tot mijn beschikking, maar u bent een operaliefhebber genoeg om te snappen wat ik bedoel.

Nagano
De drie sinaasappels is altijd, vanaf de première in 1921, een publieksfavoriet geweest. In 1989 dirigeerde Kent Nagano (cd: Virgin 94821024 / dvd: Arthaus 100404) een absoluut superieure cast, met als uitschieters Gabriel Bacquier (Koning/Herout) en Jean-Luc Viala (de Prins).

De oudgediende Jules Bastin is een verrukkelijke kokkin en de productie van Louis Erlo is een lust voor het oog. De cd-opname heeft in 1990 – terecht! – de Record of the Year Award van Grammophone Magazine gewonnen.

Pelly
Absoluut onweerstaanbaar is de Amsterdamse productie van Laurent Pelly (Opus Arte OA 0957 D) uit 2005, die nu dus hernomen wordt. François Le Roux is een heerlijke Léandre, Martial Defontaine een schitterende neuroot van een prins en Sandrine Piau een pracht van een Ninette.

De erepalm gaat wat mij betreft echter naar Anna Shafajinskaja (Fata Morgana) en Willard White (de tovenaar Tchélio). Stéphane Denève is de gedroomde dirigent voor het werk en de productie zelf is zo ontzettend mooi en leuk! Kom het zien bij DNO!

Hieronder de trailer van de productie:

Calvario
Nu moet ik iets bekennen. De opera kende ik alleen maar in het Frans. Sterker nog: ik wist niet eens dat het oorspronkelijke libretto in het Russisch was, en dat de componist het zelf in het Frans vertaalde.

De voorstelling die in de zomer van 2004 in Aix-en-Provence (Bel Air BAC024) is opgenomen, is voor zover ik weet de allereerste officiële opname van het werk in het Russisch. Het resultaat is verbluffend – de taal past beter bij de muziek en haar ritme.

De voorstelling zelf is onweerstaanbaar prachtig. Philippe Calvario, een jonge Franse acteur en regisseur, heeft een perfecte commedia dell’arte gecreëerd, waarin alles tot in het absurde is doorgevoerd. Hij zet een bizarre wereld van travestie en verkleedpartijen neer en het toneel wordt bevolkt door punkers, leernichten, drag queens, koningen, tovenaars en narren. Alles en iedereen wordt bespottelijk gemaakt en daarbij wordt geen cliché geschuwd.

Tugan Sokhiev dirigeert aanstekelijk en er wordt waanzinnig goed gespeeld, geacteerd en gezongen. De jonge cast (zowel het koor als de Russische solisten) is briljant. Als dat het niveau is dat de jonge zangers tegenwoordig in Rusland bereiken, nou, laat de Russen dan maar komen!