Het nieuwe album van Cecilia Bartoli, Sacrificium, is geheel gewijd aan castraten. Een kolfje naar de hand van de virtuoze diva, die wederom verbluft met haar ongekende techniek. Of je nu van haar houdt of niet, ze is een unieke artiest.

Sacrificium is een pracht van een product. Want een product mag je het wel noemen. Het is niet eenvoudigweg een cd’tje met wat aria’s, er zit een heel boekwerk bij met een interessant verhaal over het tijdperk van de castraten en zelfs een ‘castratenwoordenboek’. Alles is uiterst origineel en intrigerend.

Bartoli wil met het album eer bewijzen aan de duizenden jongetjes die gecastreerd werden maar nooit de zangtop haalden en veelal geïsoleerd van de samenleving hun leven door moesten brengen.

Ze heeft voor dat eerbetoon een boeiend repertoire uitgezocht. Elf van de twaalf aria’s op de eerste cd zijn nooit eerder opgenomen. Stukken van componisten als Porpora, Caldara, Araia en Graun. Bij wijze van toegift zit er een bonus-cd bij met legendarische castratenaria’s, zoals ‘Ombra mai fu’ uit Händels Serse.

In een interview met De Morgen zei Bartoli dat ze met dit project echt aan haar limiet zit. „Je hebt elk greintje adem nodig. Als je even loslaat, ben je verloren. En toch gaat het over muziek, niet over gymnastiek.”

Dat onderscheid weet ze naar mijn mening zeker te maken. In de vele virtuoze aria’s weet ze vuur en expressie te leggen. Ze ratelt er niet zomaar wat technische hoogstandjes uit, maar zingt met gevoel, met haar hart. Knap als de noten al zoveel van je vragen.

Dat neemt niet weg dat alleen haar techniek al voor heel wat verbluffing zorgt. Ik denk niet dat er op dit moment een andere zangeres rondloopt die zo glorieus deze veeleisende castratenaria’s kan trotseren. Bartoli heeft een enorm bereik, een eindeloze adem en een flexibiliteit in haar stem waarmee ze versieringen kan maken alsof ze instrument is.

Op het album worden de technische aria’s mooi afgewisseld met rustiger stukken. Ook daar legt Bartoli veel gevoel in, vooral door een teder pianissimo. In deze kalme aria’s vind ik haar klank wel wat dunnetjes. Haar stem heeft de neiging verkrampt en ‘opvliegerig’ te klinken.

Belangrijker dan dat vind ik echter dat Bartoli echt iets met de muziek doet. Geen noot blijft bij haar ‘onontroerd’. Ik snap best dat er mensen zijn die het minder op haar stem hebben, maar met haar techniek en wijze van zingen is ze een zangeres die je uit duizenden zou herkennen, en dat verdient toch respect.

Respect verdient ook het ensemble Il Giardino Armonico onder leiding van Giovanni Antonini. De musici zijn erg prettig gezelschap bij Bartoli’s stem, met een woeste, krachtige begeleiding bij de virtuoze explosies en een slepende, ontroerende begeleiding bij de langzame aria’s.

Met Sacrificium heeft Bartoli wederom een origineel album geproduceerd. Een origineel onderwerp, een origineel repertoire, een originele zangeres.

Hieronder de trailer van haar album.

Meer informatie over Sacrificium is te vinden op de website van Decca of die van Cecilia Bartoli. Bartoli zal op 10 november een concert geven in het Concertgebouw in Amsterdam. Ze zal dan veel nummers van haar album zingen.