Geniaal om Alban Berg, Egon Wellesz en Eric Zeisl samen te brengen op één cd. Het Emerson String Quartet maakt de match op zijn nieuwe album bij Decca, met een glanzende rol voor sopraan Renée Fleming.

Aan opnamen van de Lyrische suite van Alban Berg geen gebrek. Zowel in de versie voor strijkkwartet als in de bewerking voor (kamer)orkest is het aanbod aan opnamen groot. Of het Bergs bedoeling was dat het laatste deel, ‘Largo desolato’, ook gezongen zou worden, is zeer twijfelachtig. Maar logisch is het wel.

Theodor Adorno, Bergs leerling en vertrouweling, beschouwde het werk als een latente opera en daar zit wat in. Adorno was als één van de weinigen op de hoogte van Bergs affaire met de getrouwde Hanna Fuchs, voor wie hij het werk componeerde. Voor Berg was Fuchs niet alleen zijn geliefde en zijn muze, maar ook zijn Isolde en zijn Lulu.

Het is pas de laatste jaren dat er openlijk over de affaire wordt gesproken. Die wetenswaardigheid is zonder meer van invloed is geweest op de interpretatie van het Emerson String Quartet op deze cd. Wat ze zelf ook ruimschoots toegeven.

Het is niet de eerste keer trouwens dat het gedicht van Baudelauire, dé inspiratiebron voor het laatste deel van de Lyrische suite, ook daadwerkelijk wordt gezongen. Het Kronos Quartet en Dawn Upshaw hebben de versie al in 2003 opgenomen en er bestaat ook een opname van Quator Diotima met Sandrine Piau. Het Emerson Quartet biedt ons echter beide versies aan: met en zonder zang.

De beslissing om Bergs Lyrische suite aan de liederen van Egon Wellesz te koppelen, is niet minder dan geniaal. Beide componisten hadden hun opleiding bij Schönberg genoten. Schönberg bracht hen behalve de twaalftoonstechniek ook een grote dosis expressionisme bij. Iets wat je duidelijk hoort in de cyclus Sonette der Elizabeth Barrett-Browning.

Dat de liederen niet vaker worden opgevoerd, is mijns inziens een grote schande. Het heeft natuurlijk alles te maken met het ‘ooit verboden en daarna vergeten’, wat ook Eric Zeisl noodlottig is geworden. Zeisls korte lied ‘Komm Süsser Tod’ smaakt naar meer. Kon er niet wat meer muziek van hem aan de cd toegevoegd worden? Het ligt niet aan onvoldoende ruimte: met krap 56 minuten is de cd aan de korte kant.

De romige, gecultiveerde sopraanstem en het maniërisme van Renée Fleming passen de liederen als een handschoen. Met als resultaat een prachtige kruising van Gustav Klimmt en Max Beckmann. De zeer beeldende en uitdrukkingsvolle uitvoering van het Emerson String Quartet draagt bij aan de totale belevenis. Een must.

Hieronder de making-of van het album: