Er zijn weinig plekken waar onbekende opera’s beter behandeld worden dan in de studio van Opera Rara. Het nieuwste project van het nieuwsgierige label: Le duc d’Albe van Donizetti. Een aanrader.

Le duc d’Albe, een weinig bekende opera van Donizetti, verhaalt van moord, doodslag, wraak, een wrede dictator, een onderdrukt volk en dappere opstandelingen. Maar het gaat ook over liefde. Tussen man en vrouw, maar voornamelijk tussen ouder en kind. De tiran bidt op zijn knieën voor de liefde van zijn zoon.

Het verhaal in het kort: hertog Alva, de bloederige afgezant van koning Philips, bestiert Vlaanderen met ijzeren hand. Nadat hij de graaf van Egmond heeft laten onthoofden, zweert Hélène, Egmonds dochter, wraak. Haar geliefde Henri de Bruges blijkt echter de zoon van Alva te zijn, dus als Hélène de tiran wil vermoorden, werpt hij zich tussenbeide. Henri sterft, Hélène is verbouwereerd en de naar Lissabon vertrekkende Alva is wanhopig van verdriet. Einde opera. Als het libretto u enigszins bekend voorkomt: Verdi gebruikte het ook in zijn Les vêpres siciliennes.

Donizetti componeerde de opera in 1839, bedoeld voor een opvoering in Parijs, maar het werk bleef onafgemaakt. De voornaamste reden was, om het simpel te stellen, een strijd tussen de prima donna’s.

Al een paar jaar na de dood van de componist werden er pogingen gedaan om de opera te voltooien. Men ging toen uit van de Italiaanse vertaling van het libretto. Her en der waren er opvoeringen, maar echt populair werd de opera nooit. Jammer eigenlijk, want met dit werk werd de weg geplaveid naar Verdi en zijn Don Carlo.

Opera Rara beperkt zich met deze opname tot het onafgemaakte origineel, waardoor het verhaal eindigt met de arrestatie van Henri. De rest moeten we erbij fantaseren. Of naar de opname luisteren die Dynamic live maakte tijdens de voorstellingen in Antwerpen in 2012. Daar werd de Franse versie met een door Giogio Battistelli gecompleteerde partituur op de planken gebracht (Dynamic CDS 7665/1-2).

Zoals gebruikelijk heeft het Opera Rara-team de best mogelijke krachten verzameld en het resultaat liegt er niet om: wat een productie! Met Laurent Naouri is de rol van Alva perfect bezet. Zijn bariton klinkt autoritair en bij vlagen angstaanjagend. Maar ook smekend. Je krijgt zelfs medelijden met hem.

Angela Meade is een zeer ferme Hélène. Haar coloraturen zijn stevig en secuur, maar verwacht geen flauwvallende heldin à la Lucia of Elvira. Deze dame heeft guts! Wat niet zegt dat ze niet ook fluisterend kan liefhebben. Maar wraak is haar prioriteit. Luister bijvoorbeeld naar het liefdesduet in de tweede akte (‘Ah! Oui, longtemps en silence’) en het daaropvolgende heldhaftige ‘Noble martyr de la patrie’, waarin Hélène de boventoon voert.

Michael Spyres’ Henri is, ondanks zijn heroïsche timbre, het meest softe personage. Niet qua zang – o nee, met zijn rol zet hij een nieuwe maatstaf voor belcanto in het Frans – maar wel als karakter. In de confrontatie met zijn vader laat hij zich van zijn meest gevoelige kant zien. De scéne is trouwens één van de hoogtepunten van de opera. Donizetti op zijn best. Hier had Verdi zich niet voor hoeven te schamen.

Hieronder dirigent Mark Elder over de opera: