Tsoupaki’s Mariken uitgebracht op dvd
OPERA2DAY heeft zijn succesvolle productie van de nieuwe opera Mariken in de tuin der lusten uitgebracht op dvd en als online stream. De opname, geregisseerd door cineaste Sonia Herman Dolz, doet het fascinerende werk van Calliope Tsoupaki volop recht.
Met Mariken in de tuin der lusten programmeerde het Haagse gezelschap OPERA2DAY in oktober 2015 voor het eerst een hedendaags werk. De samenwerking met het Nationale Toneel, Asko|Schönberg en Cappella Amsterdam pakte goed uit. De pers loofde de creatie en de twintig voorstellingen konden rekenen op volle zalen.
Collega Laura Roling schreef destijds een uitgebreide recensie van de voorstelling. Zelf maakte ik via de in december uitgebrachte dvd voor het eerst kennis met Mariken. De opera, gebaseerd op een mirakelspel over Mariken van Nieumeghen uit 1515, maakte veel indruk. Eerst en vooral door de muziek van Calliope Tsoupaki. Wat een fascinerende klankwereld! De componiste mengt middeleeuws met modern in een afwisselend mysterieus en dramatisch geheel. Er zijn momenten van grootse schoonheid, vooral als er monastieke of oosterse vlagen door de partituur gaan, en er zijn passages van aangrijpende intensiteit. Hernán Schvartzman dirigeert het op effectieve, overtuigende wijze.
Opmerkelijk aan de voorstelling is de mix van disciplines. De acteurs krijgen met hun toneelkunst evenveel gewicht als de zangers met hun operakunst. Dat klikt grotendeels, al werken de sterk melismatische partijen van de zangers soms wat vervreemdend in de dialogen met de acteurs.
Het libretto, een creatie van regisseur Serge van Veggel en dramaturg Karim Ameur, biedt een pakkende hervertelling van het oorspronkelijke mirakelspel. De scènes zijn duidelijk, op momenten zelfs meeslepend, en worden door de camera’s van Herman Dolz uitstekend in beeld gebracht. Het kan in mijn ogen een theaterervaring niet evenaren, maar de cameralens biedt met zijn close-ups en andere perspectieven toch veel toegevoegde waarde.
De cast levert knap werk. Aan de zangerskant springen Julian Podger (Moenen) en Michael Chance (Paus) er voor mij uit. En de dames uit Cappella Amsterdam zingen onsterfelijk mooi samen. Aan de acteurskant staat Hannah Hoekstra (Mariken) uiteraard in het middelpunt, een dragende rol die ze bezield speelt. Doorvoeld is ook de vertolking van de oude Mariken door Truus te Selle.
De sterrenregen die Mariken in 2015 in de pers losmaakte, kan ik van harte onderstrepen. OPERA2DAY en zijn partners leveren met dit werk een prachtige bijdrage aan de Nederlandse cultuur. Dankzij deze opname kunnen daar hopelijk nog veel meer mensen van genieten.
De dvd, opgenomen op 16 en 17 oktober 2015 in Den Haag, is verkrijgbaar kopen via de website van OPERA2DAY. Er zijn ondertitels in het Nederlands, Frans en Engels. Sonia Herman Dolz brengt later een film uit over het maakproces van Mariken in de tuin der lusten.