Baldassare Galuppi, van de beste man hoor je niet vaak. Niet geheel onlogisch, blijkt nu voor het eerst een dvd van zijn bekendste opera seria L’Olimpiade is uitgebracht. De muziek is fraai maar erg formeel, en theater ontbreekt in het geheel. Maar gelukkig vergoedt de virtuoze zang veel.

Galuppi (1706-1785) schreef L’Olimpiade op een veelgebruikt libretto van Pietro Metastasio, ter gelegenheid van de opening van het carnavalseizoen in Milaan, op 26 december 1747. Metastasio vertelt het verhaal van de vrienden Licida en Megacle, die beide verliefd zijn op dezelfde vrouw, prinses Aristea. Ze worden geconfronteerd met het dilemma tussen hun vriendschapsband en de liefde voor Aristea.

In 2006 vierde Venetië – waar de componist vandaan kwam en een leidend figuur op het gebied van de komische opera was – de driehonderdste geboortedag van Galuppi met een nieuwe productie van dit stuk. De uitvoering in het Teatro Malibran in Venetië werd opgenomen en is nu door Dynamic uitgebracht. Het was niet alleen de eerste opvoering van het stuk in de recente geschiedenis, het is ook voor het eerst dat Galuppi’s werk op dvd verschijnt.

De muziek van Galuppi is fraai. In tegenstelling tot zijn tijdgenoten gaf hij het orkest (in dit geval het Venice Baroque Orchestra onder leiding van Andrea Marcon) een grote rol, en dat is te horen ook. De componist doorbreekt bijvoorbeeld het monopolie van de clavecimbel tijdens de recitatieven, wat de opera behoorlijk opfrist.

Ook kent de opera een aantal levendige en sentimentele aria’s, met onverwachte muzikale wendingen. Jammer genoeg heeft Galuppi het merendeel van zijn compositie onwrikbaar vastgebeiteld in formele structuren. Bijna alle aria’s zijn in AABAA-vorm geschreven, waardoor ze vrijwel allemaal lang en (vaak) langdradig zijn. Het maakt de muziek voorspelbaar en legt de creativiteit van Galuppi aan banden. Hij verrast wel af en toe, maar dan alleen met nuances binnen een berekend, haast uitgetekend raamwerk. Het is allemaal wel erg volgens het boekje.

Theatraal is het stuk flinterdun, maar de stemmen zijn werkelijk geweldig

Theatraal is het stuk flinterdun. Nagenoeg de gehele opera bestaat uit aria’s (op één wonderschoon duet na), die door korte recitatieven aan elkaar gelijmd worden. Het maakt van Metastasio’s verhaal een verstild geheel. Dominique Poulange weet daar geen raad mee, gezien de inspiratieloze regie. Er gebeurt bar weinig op het toneel. Zo weinig dat je het haast als een aangekleed recital gaat ervaren. Typerend is de rol van de kamermeisjes van Aristea: een paar Italiaanse schoonheden die absoluut niets uitvoeren.

Maar ach, de stemmen zijn werkelijk geweldig. Gedragen door de vaart van Galuppi’s muziek – want de muziek op zich heeft zeker schwung – klinkt de ene virtuoze solo na de andere. De mezzo’s Romina Basso en Franziska Gottwald zingen in de hoofdrollen de hechte vrienden Licida en Megacle, en doen dat voortreffelijk met hun goed bij elkaar passende donkere stemmen. Basso zingt haar coloraturen scherp en sprint indrukwekkend moeiteloos over van een diepe, lage klank naar een even donkere, maar veel hogere toon. Gottwald doet daar niet voor onder, en ontroert in haar aria’s.

En dat is nog maar een kleine greep uit de vocale rijkdom van de drieëneenhalf uur durende opera. Sopraan Ruth Rosique is al even prachtig met haar klinkende hoge treffers en Roberto Invernizzi toont een grote expressie, zowel in haar acteren als in haar haarfijne coloraturen.

Omdat de mannelijke hoofdrollen door vrouwen gezongen worden, ligt de nadruk ook op het vrouwenregister. Maar de mannen die er zijn, zingen even bekoorlijk. Mark Tucker is als koning Clistene wel af en toe slordig in zijn versieringen, maar compenseert dat met zijn prachtige klank. Nog beter dan hem is tenor Filippo Adami als Licida’s mentor Aminta. Licht en krachtig werkt hij zich door zijn partij heen.

L’Olimpiade mag theatraal dan weinig voorstellen, met dank aan de vocale uitmuntendheid van de solisten houd je een prettig gevoel aan de opera over.

Meer informatie is te vinden op www.dynamic.it. De dvd kan in alle winkels met klassieke muziek gekocht worden.