Strakke Rossini-komedie met jeugdige flair
Il Signor Bruschino staat te boek als ‘farsa giocosa’. En dat is precies wat het jonge talent van het NJO en de Dutch National Opera Academy op het toneel hebben gezet in een zeldzame Nederlandse productie van Rossini’s eenakter. Een bonte, vlotte, uiterst plezierige voorstelling.
Il Signor Bruschino is een ‘werkje’ (toch nog zo’n anderhalf uur) uit het begin van Rossini’s carrière. Het ging in 1813 in première in het Teatro San Moisé in Venetië en viel daar bepaald niet in goede aarde, niet in het minst doordat de maestro de tweede violisten in de ouverture op hun muziekstandaarden liet slaan…
Gisteravond werd er in Schouwburg Orpheus in Apeldoorn ook op muziekstandaarden geslagen, maar het publiek daar kon Rossini’s humor wel waarderen. Het NJO Orkest van de 19de eeuw en de cast van de Dutch National Opera Academy kregen een daverend applaus na anderhalf uur ononderbroken sprankelende komedie te hebben gemaakt.
De eenakter van de meester uit Pesaro bevat alles om je een avond te vermaken. Twee jonge geliefden, een lastige voogd en een oververhit ouder heerschap. Verkleedpartijen en andere vormen van list en bedrog. Geraffineerde ensembles, prachtige duetten en een aardige showaria. Het is een werk waarvan je je afvraagt waarom je er nooit van hoort.
Regisseur Floris Visser had aan een eenvoudig decor (een grote kooi) en enkele attributen genoeg om al die elementen tot hun recht te laten komen – met dank ook aan de kleurrijke aankleding van Dieuweke van Reij.
Visser mat de solisten energiek, fysiek spel aan. Op een typische manier heel overdreven, maar zelden flauw. Zijn grappen en vondsten hielden, een paar momenten daargelaten, het kijkplezier voortdurend groot. En dat niet alleen: de karakters bleven niet zo vlak als je wellicht bij een komedie zou verwachten.
De jonge solisten maakten veel van hun partijen. Alexandra Schoeny (Sofia) en Peter Davoren (Florville) vormden een uitstekend liefdespaar. Met een wonderschoon, zeer knap afgestemd duet zetten ze in het begin de toon, waarna er aan hun liefde geen twijfel meer geleden hoefde te worden. De zoete ‘leggiero-stem’ van Davoren was simpelweg geknipt voor zijn rol, terwijl Schoeny met haar glasheldere, flexibele geluid vocaal het beste van de avond liet horen.
Tim Kuypers overtuigde volop in de titelrol. Met zijn sterke bariton en puike acteerwerk zette hij zich telkens – geheel passend – in het middelpunt van de handelingen.
De smaakmaker in de meeste scènes was echter de voogd Gaudenzio, vertolkt door Florian Bonneau. Vocaal klonk hij mij niet heel comfortabel in de oren, maar met de lachwekkende wijze waarop hij zijn karakter neerzette, kreeg hij onbedingd het publiek op zijn hand.
Een sterk optreden was er ook van de bas Rick Zwart als herbergier Filiberto. Een kranige stem, een prima acteur.
De NJO-musici ademden onder leiding van Richard Egarr net zoveel flair als de solisten. Ik vond het jammer dat ze een stuk achter het decor opgesteld zaten, waardoor ze af en toe niet voldoende aanwezig waren, maar los van dat wisten ze Rossini’s muziek zeer transparant en speels over het voetlicht te brengen.
Al met al een uitstekende mogelijkheid om deze leuke ‘farsa giocosa’ te gaan ontdekken. De opera wordt tot en met 11 augustus nog vijf keer opgevoerd. Zie voor meer informatie de website van de Dutch National Opera Academy en de website van de NJO Muziekzomer.
12Reacties
Op 8 augustus heb ik deze voorstelling in het Concertgebouw in Amsterdam gezien – gisteravond dus – en hoewel de recensie van Jordi Kooiman zoals gebruikelijk prima is, ben ik het op een paar punten niet met hem eens.
Hij vond het jammer dat het orkest achter het decor zat. M.i. een zeer goede keus van de regisseur, want het orkest dient ingetogen de solisten te ondersteunen en niet, zoals bij Manon Lescaut op 6 juli in het Concertgebouw, met veel geschetter en getetter te prominent op het podium aanwezig was en de solisten al zingend hun baan om het orkest heen moesten zoeken om er niet over te struikelen.
De solisten waren van goed niveau, maar Tim Kuypers en Rick Zwart waren toch verreweg de beste, qua belcanto, acteren en uitstraling. In de recensie miste ik commentaar op Anna Traubs rol. In de bijrol van Marianna zong zij verrassend goed en met een goede presence.
Alexandra Schoeny en Peter Davoren waren qua stem inderdaad geschikt voor hun rol, maar het Italiaans van Peter Davoren, die niet in staat is een rollende r voort te brengen, is toch aan revisie of serieuze taalcoaching toe.
Met Jordi Kooimans keus voor Florian Bonneau als smaakmaker ben ik het niet eens. Tim Kuypers stal voor mijn gevoel de show.
Ik heb ook de voorstelling in het concertgebouw bijgewoond en heb een heerlijke avond gehad! De zang was van hoog niveau, evenals het spel. Aanvankelijk vond ik het ook een beetje vreemd dat het orkest zo ongebruikelijk opgesteld stond, maar het werkte (in het concertgebouw althans) akoestisch goed. Zelf was ik het meest onder de indruk van Bruschino Padre en Sofia – wat een stemmen en wat een acteerwerk!
Gisteren heb ik de voorstelling bijgewoond in Nunspeet (wat een verschil met de dag ervoor moet dat voor de uitvoerenden zijn geweest…). De vrienden met wie ik was en ikzelf hebben een mooie, coherente en orkestraal opmerkelijk fijnzinnige voorstelling gehoord.
Ik kan het met de recensie van Jordi Kooiman zeker eens zijn, maar zowel zijn bespreking als de reacties laten één minpunt van deze voorstelling onbesproken: de manier waarop de recitatieven werden uitgevoerd. Visser laste in zijn regie voortdurend pauzes en stiltes in en dat werd op den duur enigszins irritant, omdat dat alle vaart uit het stuk haalde. Het is bovendien absoluut niet Italiaans om het op deze manier te doen. Ik begrijp wel dat Visser ‘spel’ wilde (en zijn solisten – waarschijnlijk nog jonger dan ik – bedienden hem goed tot uitstekend), maar daarmee drukte hij wel een zeer zwaar stempel op een onderdeel waarin juist vaart belangrijk is. Bovendien was het op sommige momenten ook niet nodig.
Overigens: gaan we het meemaken? Krijgt Nederland EINDELIJK ook eens de mogelijkheid wat Rossini te horen in de theaters? De afgelopen week dus Il signor Bruschino, vanaf oktober het beeldschone en ondergewaardeerde ‘La pietra del paragone’ en DNO doet ook eens iets anders dan die eeuwige Barbiere: ‘Il turco in Italia’. Wat een weelde! Ik hoop van ganser harte dat dit een impuls is voor meer bel canto in het algemeen en Rossini in het bijzonder! Hoopt u mee?
Ik hoop zeker mee. Ik hoop met heel mn hart op een uitvoering van mijn favoriete opera Armida, van Rossini! Maar die word in het buitenland amper uitgevoerd, laat staan in Nederland. Helaas pindakaas.
Ik weet niet of het u (= Spen1992) gaat om een geënsceneerde uitvoering van Rossini’s Armida. Daarop moeten we misschien wel héél lang wachten … Maar als u zich ook tevreden zou kunnen stellen met een concertante versie: van de uitvoering op 24 september 1988 in het Concertgebouw met Nelly Miricioiu als Armida is een tv-opname gemaakt. Ik heb die uitvoering meegemaakt, en was dus heel blij dat er enige tijd daarna een uitzending op de tv van dat concert was; die heb ik natuurlijk opgenomen – op een ‘ouderwetse’ VHS-band (die trouwens het aanzien nog best waard is). Maar er is dus een beeldregistratie van: misschien is daar via de VARA nog aan te komen …? Succes.
Vriendelijke groet,
Marten van der Schaaf
Armida werd in april/mei 2010 uitgevoerd in de New Yorkse Met. Onze hoofdredacteur was er bij:
http://www.operamagazine.nl/featured/5890/brownlee-verbluft-in-luchtige-armida/
De productie is ook in de bioscopen “al over the world” live uitgezonden, ook in NL ….
Wellicht komt het nog ooit op DVD?
In 1994 werd de opera live opgenomen in Bologna en is uitgekomen op Sony (58968). De hoofdrollen werden gezongen door Renée Fleming, Donald Kaasch, Gregory Kunde, Jeffrey Francis en Ildebrando D’Arcangelo.
De uitvoering in het CGB is inderdaad onvergetelijk!
Basia, de Met-productie met Fleming en Brownlee is al uit op dvd (bij Decca) en ook bij Nederlandse webwinkels te bestellen (maar best prijzig). Zelf heb ik gedownload (stout van me, ik weet het, maar ik koop ook geregeld dus draag nog steeds m’n steentje bij…).
Je hebt volkomen gelijk, Martin. Een kleine black out, SORRY!
Ik ben nu namelijk met een andere opera bezig, die ook uit de Met werd uitgezonden en nog steeds niet op DVD is uitgekomen :-((
Bedankt voor jullie hulp! Ik heb Armida al op dvd (met Fleming, Brownlee in The Met) en op cd (met Fleming en Kunde, heel wat jaartjes terug)maar ik zou nu Armida graag nog een keer live bijwonen. Aangezien het een groot aantal coloratuur zangers verreist zal dat inderdaad niet snel gebeuren. U boft Marten van der Schaaf, dat u er toen bij was in het concertgebouw!
Welk Opera bedoelt u Basia? Ik wacht zelf nog op Der Rosenkavalier van The Met met Fleming en Graham, mocht die ooit nog komen op dvd.
@Spen – ik zat met smacht te wachten op ‘Iphigènie en Tauride’ met Domingo en Graham. Helaas – het is niet eens aangekondigd. Jammer.
Basia, daar noem je toevallig mijn meest favoriete opera! Ik ben ooit speciaal naar Parijs gereisd om Susan Graham in de titelrol te zien (maar vooral natuurlijk te horen). De Met-uitzending heb ik helaas gemist en ik zou hem graag op dvd hebben. Hoewel, Domingo als Oreste? Ik heb enorme bewondering voor de levende legende die hij is, maar om hem te zien als veel jongere broer van Graham doet wel een erg groot beroep op mijn voorstellingsvermogen…
Hopelijk komt de Iphgénie-double bill volgende maand in Amsterdam wel op een gegeven moment uit op dvd/blu-ray. Want het is geen vanzelfsprekendheid meer, blijkt uit de annulering van de Jansons/Herheim Onegin.
Basia, duidt je aankondiging trouwens op een binnenkort te verwachten vergelijkende discografie van jouw hand? In dat geval kijk ik er naar uit. Tussen de mij bekende vertolkingen van Iphigénie zou ik niet kunnen kiezen, maar als Oreste is Rodney Gilfry op de dvd uit Zürich wat mij betreft de absolute top. (Sorry, ik wil niet het gras voor je voeten wegmaaien…).