Met een vloek en een zucht… Daarmee begint Peter Stuyvesant de première van de opera Stuyvesant Zero bij Opera Spanga. Een vers-van-de pers-opera van de Nederlandse componiste Caroline Ansink en scriptschrijver Jonathan Levi, die door artistiek leidster Corina van Eijk ‘thuisgebracht’ wordt op Friese grond.

Onder een typische Nederlandse lucht en een aangenaam zonnetje pakten woensdagmiddag de toeschouwers de gratis fietsen om net buiten Wolvega de eerste akte van de opera Stuyvesant Zero te kunnen zien. Aan de sturen hingen boterhamzakjes met daarin een brief, die Peter Stuyvsant in 1655 aan zijn achtergebleven zus in Friesland schreef, en een peer, symbool voor de heimwee van Peter. Naar verluidt heeft Stuyvesant zelfs een perenboom uit zijn ouderlijke tuin naar Nieuw-Amsterdam laten overvaren om zijn heimwee te stillen.

Midden in een weiland kijken we vanaf een tribune naar een fort met een dijkje en water eromheen. Terwijl het orkest klokgelui inzet, wordt Peter Stuyvesant knorrig wakker. Terwijl hij zingt, beklaagt hij zich over verraders, joden en zijn houten poot. Geen twee maten hebben gelijke duur; maatwissel na maatwissel benadrukken het gehinkel van de tierende man.

Marcel van Dieren lijkt zich al eeuwen te hebben voorbereid op deze sterke rol en hij bijt zich op voortreffelijke manier in de huid van Peter Stuvesant.

De joodse slager Asher Levy (zeer overtuigende Sinan Vural) meldt zich om een werkvergunning aan te vragen. De klarinet in het ensemble maakt een Klezmer-riedel om de voortdurende basso continuo. Asher blijkt gevlucht voor de wrede Spanjaarden en net als Peter een Nederlander. Maar Peter haat joden. Bovendien blijkt Asher Levy ook nog eens getrouwd met een zwarte slavin (nieuwkomer Pearlmira Vincent). Peter ontploft.

Peters vrouw ( Klara Uleman) probeert hem te kalmeren, maar hij stuurt Asher en zijn vrouw resoluut weg. Hij geeft geen vergunning aan een joodse slager ‘om zijn mes in Friese koeien te zetten!’

Onder paardengehinnik zoeken we onze geleende fietsen en keren terug naar het Spanga-fort. Daar worden we ontvangen door gespreksleider Bahram Sadeghi en praten onder zijn leiding over intolerantie ten opzichte van verschillenden geloven. Sommige aanwezigen vertellen over gemengde huwelijken die tot 30-40 jaar geleden nog zeer gevoelig lagen in Nederland.
Ondertussen spant de Spanga-familie zich tot het uiterste in om alle decorstukken vanuit het weiland naar de tweede akte op het gemeenteplein van Wolvega te brengen.

We nemen weer plaats en voor ons torent het hoge nieuwe gemeentehuis op met daarvoor een sprekersgestoelte met tientallen microfoons. We bevinden ons nu in het heden, op de grondvesten van Ground Zero, New York. Hier wordt een nieuw islamitisch centrum geopend door de imam Ali en zijn vrouw Yehudit. Rook omlijst onheilspellend de eerste maten van de tweede akte, terwijl het mediaspektakel losbarst.

Onder begeleiding van Arabische invloeden vanuit het orkest wordt de imam opgeschrikt door een binnenrijdende auto. Daaruit stapt een nazaat van Peter Stuyvesant, Pieter, met een Somalisch-Nederlandse advocate in zijn kielzog. Zij zwaait met oude opgedoken eigendomspapieren en eist zijn grond, Ground Zero, terug. De situatie escaleert: ,,A mosque on Ground Zero is like a church in Mekka!”

De dames zakken duetterend in rookwolken neer. De heren Ali en Pieter tellen dreigend af: 5, 4, 3, 2, 1, ZERO! Klokslagen hameren ons letterlijk weer wakker. Letterlijk. Maar ik hoop ook figuurlijk.

Stuyvesant Zero is nog tot en met 2 september te zien. Zie voor meer informatie de website van Opera Spanga.