Operarecensie

Overdonderende Onegin uit de Met

In de Live in HD-serie van de Metropolitan Opera was afgelopen zaterdag Tsjaikovski’s kraker Jevgeni Onegin te zien, met Anna Netrebko als Tatjana. Na de briefscène ging het dak eraf.

Anna Netrebko als Tatjana. (© Marty Sohl / Metropolitan Opera)
Anna Netrebko als Tatjana. (© Marty Sohl / Metropolitan Opera)

Jevgeni Onegin is één van mijn tien ‘onbewoond-eiland-opera’s’. Als ik een geslaagde voorstelling van dit werk beleef, heb ik een mooie avond. Zo ook zaterdag in Pathé Schouwburgplein in Rotterdam. Het was zo goed als je van een klassiek kostuumdrama kan verwachten, en dan nog iets beter. Dat had vooral te maken met de topbezetting van de twee hoofdrollen.

Sinds Anna Netrebko Tatjana aan haar repertoire heeft toegevoegd, is het één van haar paraderollen geworden. Niet vreemd natuurlijk: een Russische diva die één van de populairste rollen uit het Russische repertoire vertolkt. Taal is geen probleem, ze kan zich geheel richten op de interpretatie. Het resultaat is ernaar: absoluut top.

Tijdens de briefscène was ze vocaal een kwartier op haar allerbest en wist ze door haar spel alle conflicterende emoties die door Tatjana’s lijf gieren zichtbaar te maken. Zeer herkenbaar voor iedereen die zich ooit eens in een vergelijkbare situatie heeft bevonden.

Maar het geheel staat of valt met de kwaliteit van haar tegenspeler. In dat opzicht bleek Peter Mattei een ideale keuze. De man is groot, oogt beheerst en zeer zelfverzekerd en heeft een stem die daarbij past. De wijze waarop Mattei het onervaren meisje van repliek diende – lief hoor, die brief, maar ik ben nu eenmaal geen ‘husband material’ – was prachtig gezongen en ronduit levensecht geacteerd.

Zijn Onegin neemt de zaak serieus, maar staat erboven. Hij kust haar bij wijze van troostend gebaar, maar loopt vervolgens weg zonder om te kijken. De afwezigheid van emotionele betrokkenheid werd geïllustreerd door de achteloosheid waarmee hij een appel van een schaal pakte en daarin zijn tanden zette terwijl hij naar de deur liep.

Peter Mattei als Onegin. (© Marty Sohl / Metropolitan Opera)
Peter Mattei als Onegin. (© Marty Sohl / Metropolitan Opera)

Alexey Dolgov was een zeer geloofwaardige Lenski. Duidelijk de ‘junior partner’ in zijn lange vriendschap met Onegin, en een typisch voorbeeld van iemand die op het verkeerde moment op zijn strepen gaat staan. Dolgovs stem is een beetje dun, maar hij zong en acteerde zijn Lenski met veel emotie. Met name toen Lenski voor het duel een laatste verzoeningspoging van Onegin afwees, zagen we de opgekropte frustratie van het kleine broertje. De wijze waarop Onegin kort daarna zijn dode vriend in de armen nam, sprak boekdelen. Nooit eerder had ik deze scène zo emotioneel beleefd.

De ondersteunende rollen waren goed bezet, ook Larina (Elena Zaremba) en Filippjevnja (Larissa Diadkova). Deze dames hebben niet zo veel te zingen, maar wisten door hun acteerwerk sterk de aandacht op zich te vestigen, geholpen door de close-ups. Elena Maximova was een aardige maar vrij onopvallende Olga. Tegen het einde wist Stefan Kocan als Gremin nog even de show te stelen met zijn schitterende liefdesverklaring aan Tatjana.

Als Tatjana de wanhopig verliefde Onegin in de laatste scène afwijst, klinkt dezelfde muziek als tijdens de briefscène. Voor een deel herhaalt ze ook Onegins eigen woorden. Om deze spiegeling nog eens extra te benadrukken, hield het orkest na haar laatste woorden even een paar tellen rust, waardoor Tatjana de ontredderde Onegin kon omhelzen alvorens hem de rug toe te keren. Pas daarna klonk zijn vertwijfelde uitroep: “O zhalki, zhrebi moi!” Een prachtig slot.

De enscenering van deze Onegin was van Deborah Warner en dateerde van 2011, destijds gemaakt voor de English National Opera in Londen. De handeling speelt zich ergens tweede helft van de negentiende eeuw af, maar deze transpositie is nergens storend. Het libretto wordt in detail gevolgd. Als er dansmuziek klinkt, wordt er gedanst, en nog goed ook.

Mooi detail was de uitvoering van het toch wat spottend bedoelde lied aan het begin, als de ondergeschikten plechtig de eerste korenschoof komen aanbieden. Er werd met een danseresje gegooid en gesmeten dat het een lieve lust was en zelf wist ze er ook wel raad mee. Met dat lied over een ondeugend meisje wordt de uit louter vrouwen bestaande heersende familie een beetje in de maling genomen en aan Netrebko was duidelijk te zien dat haar Tatjana dat goed aanvoelde. Het merendeel van de tijd zat ze met haar rug naar al dat gedoe om haar heen.

Het orkest van de Met stond onder leiding van Robin Ticciati. Mede dankzij zijn bijdrage werd het een schitterende Tsjaikovski-avond.

De Live in HD-serie van de Metropolitan Opera wordt op 13 mei voortgezet met een voorstelling van Der Rosenkavalier, te zien bij Pathé, en verder bij CineMec en Theater de Speeldoos in Baarn.

Vorig artikel

A Dog's Heart blijft scherp en origineel

Volgend artikel

Cité de l’Opera: Anne, Charles en Iris

De auteur

Peter Franken

Peter Franken

17Reacties

  1. Maria
    24 april 2017 at 18:41

    Helemaal mee eens. Het was een topavond. Strik eromheen, niets meer aan doen.

  2. Rudolph Duppen
    24 april 2017 at 20:11

    Lees ook de zes reacties op Met brengt Onjegin met Anna Netrebko.

  3. Willy Faes
    26 april 2017 at 17:51

    Dank voor deze interessante recensie. Volledig met u eens, behalve misschien met de beoordeling van Prins Gremin.Stefan Kocan is voor mij niet de ideale Gremin en hij was ook veel te jong voorgesteld. Gremin is een “oudere” bas met een diepere stem (basso profondo).Maar het was een prachtige avond!

  4. Maarten-Jan Dongelmans
    27 april 2017 at 10:21

    Ook de pauzefilmpjes waren de moeite waard. Zeker die knappe animatie. Maar waarom Metdirecteur Peter Gelb steeds vaker in beeld komt? Voor zijn hostess Renée Fleming had hij dit keer slecht nieuws. In het seizoen 2017-2018 zit ze niet meer in de Live in HD Series.

  5. Stefan Caprasse
    27 april 2017 at 11:29

    Waaah !

  6. Maarten-Jan Dongelmans
    27 april 2017 at 12:15

    Althans niet als soliste.

  7. Rudolph Duppen
    27 april 2017 at 12:34

    Ze heeft het te druk met de musical Carousel volgend seizoen.Eerst doet ze nog een concerttournee langs Europese festivals met het Royal Stockholm Philharmonic waarbij ze o.a. ook Het Concertgebouw (28-8-2017) en de Proms (30-8-2017) in Londen aandoet.

    MUSICI

    Royal Stockholm Philharmonic Orchestra
    Sakari Oramo – dirigent
    Renée Fleming – sopraan
    PROGRAMMA

    Beethoven – Ouverture ‘Leonore’ nr. 3 in C, op. 72b
    Barber – Knoxville: Summer of 1915, op. 24
    R. Strauss – Daphnes Verwandlung (uit ‘Daphne’, op. 82)
    R. Schumann – Derde symfonie in Es, op. 97 ‘Rheinische

    Nog volop kaarten te krijgen.

  8. Rudolph Duppen
    27 april 2017 at 18:40

    Hartelijk dank Leen voor deze link. Ik verheug me op de radio uitzending a.s. zaterdag op BBC Radio 3. Die zenden meestal ook de heerlijke operaquiz uit.

  9. Leen Roetman
    27 april 2017 at 23:40
  10. Stefan Caprasse
    28 april 2017 at 09:13

    Toch even dit tussendoor: het komt mij voor dat het aankondigingsartikel: “Met brengt Onjegin met Anna Netrebko” van 10 april waarachter een aantal commentaren over die voorstelling stonden en -inderdaad- de soms ietwat pijnlijke discussie tussen Fred en mij (die ik echter meen correct afgesloten te hebben) plotseling spoorloos verdwenen blijkt te zijn. Is daar een reden voor?

  11. Stefan Caprasse
    28 april 2017 at 10:37

    SORRY, weergevonden bij NIEUWS…

  12. kersten
    28 april 2017 at 10:57

    Voorjaarskuising, lijkt mij, Stefan, en reden voor dankbaarheid.

  13. kersten
    28 april 2017 at 11:00

    (Sorry, bovenstaande inmiddels dus achterhaald.)

  14. Stefan Caprasse
    28 april 2017 at 11:05

    “Reden voor dankbaarheid?” De commentaren op de voorstelling zijn best interessant, en sommige informatie en bedenkingen daarachter ook; sommige andere daarentegen inderdaad…

  15. kersten
    28 april 2017 at 11:21

    Jordi is, denk ik wel eens, als een wijze oude vader die hoogstens eens zijn tolerante hoofd schudt.

  16. Stefan Caprasse
    28 april 2017 at 11:41

    Hij zal dan ook al wat zien de revue passeren hebben…