Operarecensie

Feest: Bartoli zingt Vivaldi in Concertgebouw

Iedere keer dat mezzosopraan Cecilia Bartoli het Concertgebouw aandoet, is het feest. Met haar eigen kamerorkest Les Musiciens du Prince bracht de wereldster vrijdag een nieuw Vivaldi-programma. Op haar eigen fabuleuze wijze zong ze meeslepende opera-aria’s, afgewisseld met delen uit Vivaldi’s Vier jaargetijden.

Cecilia Bartoli. (© Decca Classics / Uli Weber)

Cecilia Bartoli (1966) behoeft weinig introductie. Haar faam in de operawereld heeft ze te danken aan haar uitzonderlijk soepele coloratuurstem, haar krachtige dictie en haar grote inlevingsvermogen in operarollen. In de drie decennia van haar carrière zette ze een grote hoeveelheid muziek op cd. Succesvol was The Vivaldi Album, dat ze uitbracht in 1999. Deze maand verscheen een nieuw album, simpelweg genoemd Vivaldi Album. In Amsterdam zong ze bekend werk van deze barokcomponist, waaronder enkele aria’s van haar nieuwe album.

De avond begon met het allegro van het lentedeel uit De vier jaargetijden. Verschillende delen volgden. Barokorkest Les Musiciens du Prince – Monaco speelde over het geheel zwierig en eigenzinnig, maar enkele keren ook met wat wankele tempi en vlak van toon.

Bartoli, gekleed in een korenblauwe jurk, kwam op aan het begin van de lieflijke vogelaria ‘Quell’augellin’ uit La Silvia. Achter op het podium klonken vogelgeluiden van een blokfluit. Een andere fluitist bediende een handfluitje. Bartoli reageerde met haar herkenbare stemfraseringen kwetterend op het geluid. Het was een liefdevol tafereel.

Een groot deel van de opera-aria’s die de mezzosopraan zong, ging over verloren liefdes, pijn en verdriet. Het waren tragische, langgerekte aria’s vol herhalingen, gezongen op gedragen toon, met mooie solo’s van fluit en hobo.

Cecilia Bartoli. (© Decca / Uli Weber)

Zodra Bartoli een zogeheten wraakaria zong, liftte het publiek op. Eén zo’n verhitte aria was ‘Se lento ancor il fulmine’ uit Argippo. De aria verbeeldt een boze vrouw, die haar man vergeeft voor zijn ontrouw. Het orkest begon het stuk met een dreigende ondertoon, die omsloeg in luide dreiging toen Bartoli losbarstte in woede. Als een furie pakte ze de onderkant van haar lange jurk en sloeg die theatraal opzij. De woorden die ze staccato uitsprak, vielen spatgelijk samen met de virtuoze muziek. In één woord prachtig.

Met de aria ‘Zeffiretti che sussurte’ uit de opera Ercole su’l Termodonte werd wederom een boeiende muzikale interactie gepresenteerd. Twee violen speelden ‘natuurgeluiden’, verscholen boven in de loge. Bartoli liep al zingend heen en weer op het grote podium. Er zaten veel wonderschone vertragingen in deze liefdesaria; soms vielen er zelfs kleine pauzes.

De mooiste aria die de fameuze zangeres met veel expressie en intensiteit vertolkte was ‘Gelido in ogni vena’ uit Farnace. Daarin betreurt een moeder de dood van haar zoon. Ook hier bouwde het orkest een dreigende spanning op. Bartoli zong haar treurige woorden krachtig van volume, zonder veel vibrato. Het werd een lamentatie die je de adem benam.

Razendsnel raffelde Les Musiciens door het allerlaatste concertstuk, het allegro uit het winterdeel van De vier jaargetijden. Het publiek, met daarin talloze diehard Bartoli-fans, liet de zangeres niet zomaar gaan. Uiteindelijk zong Bartoli zes toegiften, waarvan twee Händel-aria’s en een favoriete toegift, ‘Voi che sapete’ van Mozart uit de opera Le nozze di Figaro. Ze eindigde met ‘Summertime’ van George Gershwin. Het werd een Bartoli-feestje om nooit te vergeten.

Vorig artikel

Götterdämmerung sluitstuk geslaagde Ring

Volgend artikel

Mees wil verrassen met Alba Rosa Viva!

De auteur

Rudolf Hunnik

Rudolf Hunnik

Rudolf Hunnik is cultuurjournalist, filmprogrammeur en trainer. Hij schrijft voor onder meer de Gooi- en Eemlander, HDC Media, Cultuurpers en Place de l’Opera.

3Reacties

  1. Rudolph Duppen
    26 november 2018 at 16:51

    Een verrukkelijke avond. Het publiek verliet de zaal om 23.10 in een euforische stemming. Non ti scordar di me. Dat zullen we inderdaad niet gauw doen.

  2. Stefan Caprasse
    26 november 2018 at 17:44

    Wij kregen dus dat concert al op dinsdag 20 november in de Brusselse BOZAR. En inderdaad een heerlijke avond. Ze heeft het nog allemaal: de unieke virtuositeit, het temperament, de gevoeligheid en bij momenten haar gebruikelijke zottigheid!

    De aria’s die R. Hunnik hier als hoogtepunten vernoemd, waren dat ook voor mij: “Se lento ancora il fulmine” waar inderdaad de razende woede de virtuositeit van de koloraturen niet in de weg stond en “Gelido in ogni vena” met het “implacabele” ritme in het orkest…

    Wij kregen slechts 5 bisnummers (ondanks het ook bij ons uitzinnige enthousiasme). Geen ‘Summertime’, jammer, ik had dat wel eens willen horen door een BLANKE ITALIAANSE…

    De avond daarvoor was ze te gast in het VRT praatprogramma ‘Van Gils en Gasten’ (bij mijn weten al de derde keer dat ze in zulk avondprogramma verschijnt) waar ze op haar gebruikelijke gepassioneerde en aanstekelijk geestige manier over haar kunst praatte…

    Een ‘diehard’ Bartoli-fan heeft gesproken…

  3. Gert-Jan
    5 december 2018 at 12:24

    Helemaal eens met de recensent! Een topavond! Een heel goed idee wat betreft de manier van presentatie was ook het volledig aan elkaar lassen van alle aria’s en muziekfragmenten. Zodoende ontstond er maximale concentratie bij zowel musici als luisteraars, zonder hinderlijke onderbrekingen van applaus en geloop over de trappen. Zelden was het publiek zo stil als deze avond. De nieuwe Vivaldi cd van Bartoli is overigens ook een enorme aanrader. Bartoli lijkt mij qua stem in combinatie met interpretatie momenteel op haar allerbest.