Operarecensie

Een openbare liefdesverklaring

In het tweede concert van haar jubileumseizoen liet de ZaterdagMatinee afgelopen zaterdag werken klinken van Sibelius, Szymanowski, Rijnvos en Wagner. En hoe. Het was een concert om de liefde aan te verklaren.

Violiste Simone Lamsma (foto: Otto van den Toorn / copyright Simone Lamsma).

De zomer is voorbij. Meestal het moment van bezinning, meer nog dan bij het aanbreken van het nieuwe jaar. Zeker voor een ‘cultuurganger’. Er wordt namelijk vaarwel gezegd aan zon, strand en het ‘dolce far niente’. Men bereidt zich voor op de opening van het seizoen, vol nieuwe muziek, fantastische concerten en de mogelijkheid om de tijdens de uitverkoop in Salzburg voor een habbekrats gekochte prachtjurken te etaleren.

Tenminste: zo was het vroeger, want zelfs de vier jaargetijden zijn niet meer wat ze geweest zijn. Dus niks geen vaarwel aan het strand, want de hele zomer regende het pijpenstelen. En de jurken kun je, als je geluk hebt, in een tweedehandswinkel verkopen, want aan gala doen wij, de Nederlandse klassieke muziekliefhebbers, niet. Dat laten wij aan de ‘proleten’ op de rode loper.

Maar ook het ‘dolce far niente’ gaat niet meer op, want hadden wij niet het Holland Festival, de Robeco Zomerconcerten, het Grachtenfestival, de Parade en weet ik wat dies meer? Lang leve de Hollandse zomer, ondanks de regen.

Bas-bariton Johan Reuter (foto: Michael Storrs Music).

Maar de zomer is dus nu echt voorbij en het echte seizoen is begonnen. En eerlijk is eerlijk – beter kon het niet. Tenminste niet bij wat vroeger de ‘Matinee op Vrije Zaterdag’ heette. Vorige week knalde de boel met de geniale uitvoering van De vuurengel van Prokofjev. En gisteren werd ik – oude, nukkige knor – zowat tot tranen toe geroerd. Iets wat mij tegenwoordig toch nog maar zelden overkomt. Ik ben niet zo verliefderig. Vlinders in mijn buik? Mhaw… meestel ben ik er veel te nuchter voor. Zeker op mijn leeftijd. Te veel meegemaakt?

Nietsvermoedend ga ik naar het Concertgebouw. Het programma ziet er aardig uit, maar niet meer dan dat. Sibelius: leuk, maar verrassend? Eerste vioolconcerto van Szymanowski? Aardig, maar het haalt het niet bij het tweede. En kan een Hollandse violiste (mij alleen van naam bekend, SORRY!) hier iets mee?

Dan een opgedragen stuk van Richard Rijnvos (maar eens afwachten of het wat is) en als uitsmijter Wotans monoloog, gezongen door een bariton die het voor het eerst doet. Mijn verwachtingen zijn niet al te hoog gespannen en dan… Dan gebeurt hét.

Vandaar mijn persoonlijke en uiterst subjectieve ‘Liefdesmanifest’.

1. Ik verklaar mijn liefde aan Sibelius en Szymanowski. Hun muziek brengt mij in andere sferen en doet mij de dagelijkse portie ellende vergeten. Al is het voor even.

2. Ik verklaar mijn liefde aan Richard Rijnvos. Hoe hij, voortbordurend op de oude thema’s een totaal nieuwe muziek heeft weten te creëren, niet wars van (oprechte!) sentimenten, maar wel met nieuwe, verrassende wendingen… Muziek waar een mens zich eindelijk weer mens bij voelt, begrepen maar ook uitgedacht. Chapeau!

3. Ik verklaar mijn liefde aan Leif Segerstam, de waanzinnig goede dirigent/componist, die het aandurft om de muziek zelf te laten spreken. Bij hem geen frapatsen, geen onnodige tempowisselingen, geen gekunsteldheid, geen ‘wat zullen we nou eens bedenken om het spannender te maken’-idioterieën. Bij hem is muziek puur. En daardoor weer eens spannend.

4. Ik verklaar mijn liefde aan Simone Lamsma. Ik kan mij werkelijk niet herinneren wanneer ik voor het laatst zo’n pure vioolklank heb gehoord. Heel erg ouderwets misschien, maar één waar mijn hart sneller van gaat kloppen en mijn keel zo dicht geknepen wordt dat ik mijn tranen voel vloeien. Simone: ga je ook Korngold spelen? Daar wil ik bij zijn!

5. Ik verklaar mijn liefde aan Ernest Rombout, die van zijn hobo een hemels instrument wist te maken.

6. Ik verklaar mijn liefde aan Johan Reuter, die mij met zijn lezing van ’Leb’ wohl’ werkelijk op het puntje van mijn stoel liet belanden.

7. En als laatste (but not least!) verklaar ik mijn liefde aan de Matinee op de vrije zaterdag/Vara Matinee/of hoe ze ook tegenwoordig mogen heten. ‘The place to be’ voor een echte muziekliefhebber.

Vorig artikel

DNO opent met grijze ‘grand-opéra’

Volgend artikel

Twee Amerikaanse operasterren in Parijs

De auteur

Basia Jaworski

Basia Jaworski